REVIEWS

ATOM RPG

Το ότι η ανατολική Ευρώπη “κατέχει” γενικά το θέμα του post-apocalyptic, δεν είναι καινούργια συνειδητοποίηση. Και μόνο τα απολύτως προφανή παραδείγματα που μπορεί να εγείρει κανένας, όπως τα games της σειράς STALKER (και, προφανώς, τα βιβλία και τις ταινίες πάνω στα οποία βασίστηκε η σειρά) ή της σειράς Metro (με τις αντίστοιχες πηγές έμπνευσης), αποτελούν εξόχως χαρακτηριστικά δείγματα αυτού του ιδιότυπου μωσαϊκού που δημιουργείται ως αποτέλεσμα του συγκερασμού της ιδιαίτερης σλαβικής κουλτούρας με τις χαρακτηριστικά “παρακμιακές” πολιτικοκοινωνικές συνθήκες που επικρατούσαν στις χώρες του Ανατολικού Μπλοκ. Είτε λόγω των βιωμάτων τους είτε λόγω της ραδιενέργειας που ρούφηξαν από το Τσέρνομπιλ, οι άνθρωποι εκεί είναι λες και μπορούν να κατανοήσουν και να εκφράσουν την μετα-αποκαλυπτική ατμόσφαιρα πηγαία και με πλήρως ξεχωριστό τρόπο, και αυτό φαίνεται σε κάθε είδους καλλιτεχνικό εγχείρημα που προέρχεται από τα μέρη τους και που ανήκει στο παραπάνω genre.

Ως τέτοιο εγχείρημα πρέπει να λογίζεται και το ATOM, ένα post-apocalyptic RPG από δημιουργούς προερχόμενους από την Πολωνία, την Ουκρανία, τη Ρωσία και τη Λετονία. Ξεκίνησε ως Kickstarter project την άνοιξη του 2017, πέρασε από το ενδιάμεσο στάδιο του Steam Early Access και κυκλοφόρησε εν τέλει ως πλήρες προϊόν στα μέσα του περασμένου Δεκέμβρη, πορευόμενο ως επί το πλείστον κάτω από το ραντάρ των μεγάλων δημοσιογραφικών μέσων του χώρου. Ωστόσο η αποθεωτική υποδοχή που έλαβε από το “εξειδικευμένο” στα RPG κοινό κατέστησαν αναπόφευκτη την επικοινωνία με τους δημιουργούς του και την ενασχόληση μαζί του από μέρους μας.

atom start quote
Πού να ήξερες, φίλε…

Το ζουμί του σεναριακού υποβάθρου δεν διεκδικεί και δάφνες πρωτοτυπίας. Μία σύρραξη στο τείχος του Βερολίνου εν έτει 1986 αποτέλεσε την αφορμή που οδήγησε σε γενικευμένη θερμοπυρηνική ανταλλαγή ανάμεσα στις χώρες του ΝΑΤΟ και τα μέλη του Συμφώνου της Βαρσοβίας, καταστρέφοντας μεγάλο μέρος του γνωστού κόσμου. Καμιά 20αριά χρόνια αργότερα εισέρχεται στο προσκήνιο ο χαρακτήρας μας ως μέλος μιας επίλεκτης και μυστικής στρατιωτικής ομάδας ονόματι “ATOM”, η οποία έχει ως στόχο να αναζητήσει στη wasteland κομμάτια παλαιάς τεχνολογίας και να αγωνιστεί για να επαναφέρει τη Μητέρα Πατρίδα στις παλαιές Σοβιετικές δόξες της.

Κατά τη διάρκεια μιας τέτοιας αποστολής στη wasteland, ένας εκ των Στρατηγών της οργάνωσης εξαφανίζεται μαζί με την ομάδα του ενώ εξερευνά μια top-secret υπόγεια στρατιωτική εγκατάσταση, και ο χαρακτήρας μας είναι ένα από τα μέλη που στέλνονται προς διερεύνηση των ιχνών του. Κάπως έτσι ξεκινάει το νοσταλγικά σοσιαλιστικό μας ταξίδι μέσα από χωριά, πόλεις, ειρήνη, πόλεμο, αγάλματα του Λένιν, διεφθαρμένους αστυνομικούς, μπουκάλια βότκα, Συντρόφους, γραφικούς τρελούς, μεταλλαγμένους, υπόγεια οχυρά, σκελετωμένα απομεινάρια του παλαιού κόσμου, πολιτική ίντριγκα, πλεκτάνες, συνωμοσίες, και υπέρτατες απειλές που ενδεχομένως και να (ξανα)αφανίσουν ολόκληρο τον κόσμο.

atom lenin
Διαδώσται πριν το κατεβάσουν!!1!!1δύο

Όπως γρήγορα διαπιστώνει ο παίκτης, η πλειοψηφία των στοιχείων του κεντρικού σεναρίου στο ATOM αποτελούν ίσως ανακάτεμα των βασικών συστατικών του πρώτου Fallout (αξιοσημείωτο είναι, για παράδειγμα, το πόσο μεγάλη σημασία καταλήγει να έχει σεναριακά η έννοια “Unity”, που ελπίζω να θυμίζει και σε εσάς κάτι). To ίδιο ισχύει και για την πλειοψηφία των στοιχείων του gameplay, σε σημείο που ένας υπεραπλοϊκός τρόπος να χαρακτηρίσει κάποιος το game θα ήταν “Ρωσικό Fallout”. Και αυτός ο χαρακτηρισμός δεν θα έπεφτε και πολύ έξω, ομολογουμένως, όσο κι αν οι δημιουργοί του ισχυρίζονται πως άντλησαν έμπνευση και από άλλα games όπως τα Baldur’s Gate και το Deus Ex.

atom character creation
Κάτι μου θυμίζει το όλο σετάρισμα…

Από τις turn-based μάχες (που γίνονται βέβαια σε απλό grid τετραγώνων αντί για εξάγωνα), τον τρόπο απόδοσης των διαλόγων, το σύστημα δημιουργίας χαρακτήρα, το σύστημα των Companion NPCs, τις πολλαπλές εκβάσεις στα quests, τη διαρρύθμιση του inventory, τον τρόπο ταξιδιού στον World Map, την ηλεκτρονική ambient μουσική και την κάμερα/απεικόνιση που δεν μπορεί παρά να θυμίζει το “Van Buren” tech demo του ακυρωμένου Fallout 3 της Black Isle, μέχρι τα προαναφερθέντα στοιχεία του lore και του σεναρίου αλλά και το στυλ του χιούμορ και των pop culture αναφορών που γίνονται στο παιχνίδι, το ATOM πραγματικά είναι ότι κοντινότερο έχουμε δει, ή θα δούμε ποτέ φαντάζομαι, στα “ορθόδοξα” Fallout της Interplay/Black Isle (ακόμα και σε μεγαλύτερο βαθμό από το Underrail, το οποίο, αν και αναμφίβολα εξαιρετικό, χαράσσει περισσότερο ξεχωριστό δρόμο όσον αφορά την ομοιότητά του με το Fallout). Σε σημείο που καταλήγει να μην έχει καν ιδιαίτερο νόημα να αναλύσει κάποιος τα παραπάνω συστατικά του gameplay – αν έχετε παίξει τα Fallout 1-2, αυτόματα λίγο-πολύ θα ξέρετε τι να κάνετε και στο ATOM.

Η ειδοποιός διαφορά έρχεται, όλως περιέργως, στον παράγοντα “ΡΩΣΙΚΟ” Fallout. Αν και αρχικά κάποιος μπορεί να εκλάβει αυτό το χαρακτηριστικό απλά ως “Fallout κλώνος φτιαγμένος από Ρώσους”, στην πορεία του παιχνιδιού καταλήγει να αποκτάει πραγματικά άλλες διαστάσεις, σε σημείο που εγώ ως “μη-Σλάβος” (βιολογικά τουλάχιστον, γιατί στην Πσυχή όλοι μας είμαστε μεγαλωμένοι με βότκα, κόμποτ, πατάτες, τσιγάρα, και πάλη με αρκούδες στην παγωμένη στέπα υπό τους ήχους της Katyusha) ίσως και να μην είμαι ικανός να κατανοήσω πλήρως.

Atom Bear
Όπου κι αν ταξιδέψω, η (Ρώσικη) Αρκούδα με πληγώνει…

Σε πρώτο επίπεδο ανάλυσης έχουμε το προφανές και αρκετά πρωτότυπο για τα δεδομένα του κόσμου των “δυτικών RPG” γεγονός ότι βιώνουμε τα αίτια και τα αποτελέσματα της in-game πυρηνικής καταστροφής από την πλευρά των “κακών κουμουνιστών που θα μας πάρουν τα σπίτια” και όχι από τους καπιταλιστικούς φάρους ελευθερίας της Δύσης. Μάλιστα, όπως αφήνεται να εννοηθεί κατά τη διάρκεια ενός ενδιαφέροντος quest του παιχνιδιού που πραγματεύεται ακριβώς τις αναμνήσεις κάποιων βετεράνων σοβιετικών στρατιωτών που ήταν παρόντες στα δραματικά γεγονότα του 1986 στο Τείχος, ίσως και ο πόλεμος του game να ήταν αποτέλεσμα προβοκάτσιας των Δυτικών.

Σε δεύτερο επίπεδο έχουμε τις παραπάνω pop culture αναφορές, οι οποίες στη συντριπτική τους πλειοψηφία αφορούν καθαρά την κουλτούρα της ανατολικής Ευρώπης (και τις περισσότερες από τις οποίες έπρεπε να… googlάρω για να πιάσω εγώ) – συγγραφείς, σκηνοθέτες, μουσικοί και συγκροτήματα, τηλεοπτικές σειρές, inside jokes των σλαβικών λαών, κλισέ που χαρακτηρίζουν τους λαούς αυτούς, πραγματικά είναι λες και κάποιος πήρε όλη τη λογοτεχνική-καλλιτεχνική-πνευματική δημιουργία του συλλογικού ψυχροπολεμικού Σλαβισμού, να την έβαλε στο μπλέντερ, και να έφτιαξε ένα game από το τελικό μείγμα.

Atom Dialogue
Τα περισσότερα από τα skills και τα attributes μας θα “δοκιμαστούν” μέσα σε διαλόγους, με διάφορες εκβάσεις. Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως όλοι οι NPCs στο παιχνίδι έχουν δικό τους custom character portrait και έστω και περιορισμένο ξεχωριστό διάλογο.

Το τρίτο και βαθύτερο “layer”, και μάλλον το περισσότερο δύσκολο για εμάς να κατανοήσουμε, έρχεται ως συνδυασμός των παραπάνω δύο με τα ιστορικά γεγονότα που χαρακτήρισαν αυτήν την ευρύτερη περιοχή του κόσμου κατά την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης, του Ψυχρού Πολέμου, της Περεστρόικα, της πτώσης του Τείχους (τόσες άγνωστες λέξεις και όροι για τους millenials σε αυτό το άρθρο…) και της διαμόρφωσης των σημερινών συνθηκών, αλλά και σε συνδυασμό με την υπόσταση του πρώτου Fallout ως κοινωνική, πολιτική και οικονομική πραγματεία (σε αντίθεση με το “βία και settlements λολολ” ανδρείκελο που κατέληξε η σειρά στις μέρες μας, κάτι που δεν πρόκειται να σταματήσω να επαναλαμβάνω).

Με απλά λόγια, ίσως έλεγε κανείς πως το ATOM ως game είναι απλώς… μια πρόφαση, και πως όλο αυτό το πατιρντί από references στη συλλογική Σοβιετική ποπ κουλτούρα γίνεται στα πλαίσια μιας βαθύτερης προσπάθειας των δημιουργών να μεταδώσουν τον ψυχισμό ενός ανθρώπου που βίωσε τα παραπάνω κοσμοϊστορικά γεγονότα (ή έστω που μεγάλωσε στα κοσμογονικά αποτελέσματά τους) και τις καταρρέουσες πολιτικές, κοινωνικές, καλλιτεχνικές και θρησκευτικές αξίες και δομές τους, που επιχειρεί τώρα πλέον όλα αυτά να τα συνειδητοποιήσει, να τα κρίνει, να τα αφομοιώσει, να τα επεξηγήσει, να τα αιτιολογήσει, και που εν τέλει καταλήγει να τα αποδομεί, να τα ειρωνεύεται, να τα γελοιοποιεί, και αναγκαστικά να τα προσπερνά, πορευόμενος προς ένα νέο, άγνωστο και διαφορετικό μέλλον… ΑΛΛΑ, ίσως με μια νότα “πίκρας” και νοσταλγίας για τα “περασμένα μεγαλεία”. Άλλωστε, όπως είχε πει και ο Βλαδίμηρος ο Πούτιν, “όποιος λέει πως δε λυπάται για την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, δεν έχει καρδιά – όποιος λέει πως θα ήθελε να την επαναφέρει, δεν έχει μυαλό“.

Atom Strange Stuff
Περίεργα πράγματα…

Μπορεί και να λέω βλακείες και να εξάγω αυθαίρετα συμπεράσματα εξ αιτίας του εγκεφαλικού καψίματος από την συνεχή (50+ ώρες μέσα σε 4 ημέρες για το πρώτο playthrough) έκθεση στη Σοβιετική wasteland – πόσες προσφωνήσεις “Comrade” και αγάλματα του Λένιν να αντέξει κάποιος χωρίς να επηρεαστεί. Μπορεί βέβαια και κάποτε το ATOM να διδάσκεται στους σλαβόφωνους πληθυσμούς ως ένα αριστούργημα της διανόησής τους. Όπως και να έχει, για εμάς τους υπόλοιπους παραμένει λίγο-πολύ αναγκαστικά ένα “Fallout Clone RPG”. Και αυτό, πέρα από τα (ΠΡΟΦΑΝΗ) θετικά του, έχει και κάποια αρνητικά, καθώς το game κατά τη διαδικασία “κλωνοποίησης” του Fallout μεταλαμπαδεύει και κάποια από τα μέτρια συστατικά του όπως το κουραστικό για τα σύγχρονα δεδομένα σύστημα του Inventory, την αδυναμία ελέγχου των companion NPCs (οι οποίοι έχουν μια τάση να αδειάζουν γεμιστήρες στην πλάτη μας περιστασιακά, σαν τον παλιόφιλο τον Ian στο Fallout 1, καλή του ώρα όπου κι αν είναι γαμώ το σπίτι του) και διάφορα άλλα ευρύτερα θέματα της ΑΙ, ενώ δεν αποτελεί έκπληξη το ότι περιέχει και τα περιστασιακά bugs του.

atom ending
Αναμενόμενο Falloutικό feature, τα ποικίλα ending slides για την κάθε τοποθεσία κατά το φινάλε της περιπέτειας.

Ακόμα και έτσι όμως, και ακόμα κι αν ειδωθεί ως στυγό Fallout Clone παρά ως κάτι βαθύτερο, το ATOM δεν παύει να εκπλήσσει ως RPG. Έγραφα τις προάλλες σε άρθρο της προσωπικής μου στήλης για τον κορεσμό που επέρχεται με την εντατική ενασχόληση με κάποιο RPG για τις ανάγκες συγγραφής ενός review, αλλά έρχεται αμέσως το ΑΤΟΜ να με γεμίσει με ελπίδα: το έπαιξα σχεδόν μονοκόμματα επί 4 ημέρες για να το ολοκληρώσω στο μέτριο επίπεδο δυσκολίας (από τα 4 διαθέσιμα, με το τελευταίο να είναι “ironman mode”), αλλά αισθάνομαι την ανάγκη να το ξαναξεκινήσω σχεδόν αμέσως για να εξερευνήσω διαφορετικά μονοπάτια από αυτά που επέλεξα.

Το ΑΤΟΜ, Σύντροφοι, κοστίζει αυτή τη στιγμή 1150 ρούβλια 15 ευρώ στο Steam, τιμή-ΧΩΜΑ σε σχέση με όσα προσφέρει, θεωρώ. Ακόμα και αν ο όποιος βαθύτερος χαρακτήρας του ίσως ξεπερνάει αναγκαστικά εμάς τους απλούς θνητούς, όσοι εκτιμούν την ουσία του πρώτου Fallout και το gameplay που το χαρακτηρίζει (με τα όποια θετικά και αρνητικά συνεπάγεται αυτό), έστω και σε ελαφρώς “τραχιά” και αγυάλιστη εκδοχή λόγω της low-budget παραγωγής από τους ανεξάρτητους δημιουργούς του, δεν θα μετανιώσουν ούτε λεπτό την ενασχόληση μαζί του.

ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ

Ποσοστό έγκρισης από τον Λένιν - 90%

90%

Ήρωας της Σοβιετικής Ένωσης

Απλώς ένα "Ρωσικό Fallout" επιφανειακά, αλλά κάτι πολύ παραπάνω βαθύτερα. Οι fans του old-school στυλ RPG (και οι νοσταλγοί της ΕΣΣΔ) θα εκτιμήσουν κάθε ώρα (και κάθε ρούβλι) που θα του αφιερώσουν.

Κώστας Καλλιανιώτης

Αρχαιολόγος/Ιστορικός, RPG Player, Οπαδός των Motörhead, Καταναλωτής Προβατίνας.

6 Comments

  1. Το ‘δικηγόρος/ελεύθερος σκοπευτής’ θα έπρεπε να αναγνωρίζεται από το Δ.Σ Αθηνών ως ξεχωριστή επαγγελματική ιδιότητα. Φαίνεtαι να έχει μέλλον και ψωμί.

    Επίσης, εξαιρετική παρουσίαση, σε βαθμό που να με ψήσει να ασχοληθώ με τον τίτλο για τις…κοινωνικοπολιτικές του αρετές περισσότερο. Ο τεχνικός τομέας μου φαίνεται σχετικά απάλευτος (ειδικά αν μιλάμε για πιο χαμηλού προϋπολογισμού εκδοχή του Fallout 1 στα χρόνια του Καγκουραλέξη) αλλά ψήνομαι. Ψήνομαι σαν μεταλλαγμένη τσιπούρα σε ραδιενεργό κάρβουνο στο κέντρο έρημου κολχόζ.

Αφήστε μια απάντηση

Related Articles

Back to top button
elEL