- Joined
- Apr 3, 2013
- Messages
- 4,952
Καλησπέρες.
Σήμερα θα προσπαθήσω να σας εξηγήσω με πολύ απλά λόγια το τι ακριβώς κάνει ένα τροφοδοτικό. Έχει πολύ ψωμί η υπόθεση, αλλά όταν ολοκληρωθεί, θα ρίχνετε γκομενάκια με ένα νεύμα, αφού θα ξεχειλίζει η γνώση από τις φτέρνες σας μάγκες.
Ξεκινάμε.
1. Efficiency (η αποδοτικότητα του τροφοδοτικού)
<span class="bbcode_spoiler">"Φρόντισε ώστε να αναγράφει 80+ certified". Αυτό δεν λένε όλοι; (Μερικοί που σας παροτρύνουν να αγοράσετε με βάση το βάρος εξαιρούνται λόγω απύθμενης noobιάς).
Τι ακριβώς όμως σημαίνει αυτό ρε Φραπέ; Τι εννοούμε όταν λέμε "αποδοτικότητα" σε ένα τροφοδοτικόνε; Φτιάξτε Φραπεδάκι, βγάλτε το κερί από τα αυτιά και ακούστε.
Αποδοτικότητα= ο τρόπος που έχουμε για να μετράμε το πόσα Watt από αυτά που τραβάει από τον τοίχο του σπιτιού μας το τροφοδοτικό, φτάνουν στον ταπεινό μας υπολογιστάκο. Το 'χουμε; Όχι; Καλά, δίνω παράδειγμα παρακάτω.
Έχω PSU με efficiency 80%. Και τραβάει 400Watt από τον τοιχό. Το 80% από τα 400 θα φτάσει στο PC. 320Watt. Το υπόλοιπο μετατρέπεται σε θερμότητα. Γκέγκε; Απλό δεν είναι;
-Καλά ρε μεγάλε, έτσι όμως το PC τραβάει λιγότερο από αυτό που χρειάζεται, έ;
-Νομίζεις. Αυτό που συμβαίνει είναι το εξής.
<b>Φραπέ says</b>
<blockquote>Το πόση ενέργεια χρειάζεται το PC για να δουλέψει είναι μια ανεξάρτητη μεταβλητή, με την έννοια πως αλλάζει το hardware συνέχεια, ή υπερχρονίζουμε, άρα; Δεν είναι δεδομένο το πόση ενέργεια χρειάζεται, και δεν επηρεάζεται από το PSU. Η μεταβλητή που επηρεάζεται είναι το ρεύμα που θα τραβήξει το PSU από τον τοίχο, και (λογικό δεν είναι; ) εξαρτάται από τις απαιτήσεις του συστήματος. </blockquote>
Για να το εξηγήσω λίγο καλύτερα.
</span>
<div class="bbcode_code">
<div class="bbcode_code_head">Code:
<div class="bbcode_code_body" style="white-spacere">Ρεύμα(που θα τραβήξουμε από τον τοίχο)= Ρεύμα( για το PC) / αποδοτικότητα.
Αν λοιπόν το PC χρειάζεται 350Watt και τα ζητήσει από το PSU (80% efficiency) αυτό θα τραβήξει
350 / 0.8 = ~440Watt από τον τοίχο.
Άρα,
Όσο πιο αποδοτικό είναι το PSU, τόσο λιγότερο ρεύμα θα τραβήξει από τον τοίχο.
<div class="bbcode_code">
<div class="bbcode_code_head">Code:
<div class="bbcode_code_body" style="white-spacere">Απαιτήσεις συστήματος 350W, PSU 85% efficiency.
350 / 0.85 = ~412W από τον τοίχο.
Άρα, όσο πιο αποδοτικό το τροφοδοτικό, τόσο λιγότερο ρεύμα θα τραβάει, άρα έρχεται και κάπως πιο μειωμένος ο λογαριασμός της ΔΕΗ...
-Ναί ρε μεγάλε, καλά τα λές, αλλά ο φόρτος που έχει το PC δεν είναι συνέχεια ο ίδιος.
-Σωστό το point φίλε, άκου τι παίζει. Όταν το σύστημα είναι σε idle κατάσταση, η απόδοση του τροφοδοτικού είναι για τον *μπιπ*... Πιο χαμηλά πεθαίνεις, ένα πράγμα. Ά, και όταν φτάνει στα όριά του έχει εξίσου άθλια απόδοση. Το max το πιάνει κατά προσέγγιση σε φόρτο 40%-60%.
-Δηλαδή να φροντίσω να πάρω κάποιο που σε full load θα τραβάει περίπου το 50% της ισχύος του τροφοδοτικού, σωστά;
-ΟΧΙ ΑΚΡΙΒΩΣ. Καλή ώρα, τώρα που διαβάζετε αυτό, δεν παίζετε κάποιο παιχνίδι, και οι ενεργειακές απαιτήσεις του πισιού είναι μειωμένες. Πόσο θα παίξετε; 3-4 ώρες; καμια δεκαριά οι καμμένοι; Τον υπόλοιπο καιρό, το σύστημα θα είναι σε idle πρακτικά. Μετάφραση. Ζήτημα να χρειάζεται 100-250watt τον περισσότερο καιρό, και πολύ λέω. Άρα; Πρέπει να είναι αποδοτικό σε ένα μεγάλο εύρος. Αν ντέ και καλά θέλετε νούμερα, το ιδανικό θα ήταν να τραβάει γύρω στο 30-40% σε idle, και γύρω στο 70-80% σε πλήρη φόρτο.
-Oκ ρε μεγάλε, και το 80+ τι είναι δηλαδή; Παραμύθια;
-Άκου, βασικά είναι ένας οργανισμός που ελέγχει την απόδοση των τροφοδοτικών, καθώς και άλλες λειτουργίες του τροφοδοτικού, και έχει 5 επίπεδα αξιολόγησης/πιστοποίησης. 80+, 80+ Bronze, 80+ Silver, 80+ Gold και 80+ Platinum. Όσο μεγαλύτερη η αποδοτικότητα, τόσο μεγαλύτερο το επίπεδο αξιολόγησης. Η οποία όμως είναι ελαττωματική, για τρείς βασικούς λόγους.
α. Αξιολογεί μονάχα σε 3 επίπεδα φόρτου. 20%, 40%, 100%. Αυτό αναγκάζει πρακτικά τους κατασκευαστές να ρυθμίζουν τα τροφοδοτικά τους ώστε να αποδίδουν τα μέγιστα σε αυτά τα επίπεδα φόρτου.
β. Τα δοκιμάζουν σε θερμοκρασίες δωματίου (~ 23*C). Όμως, όσο ανεβαίνει η θερμοκρασία, τόσο μειώνεται το efficiency, που σημαίνει πως ενώ μπορεί στις δοκιμές να πιάνει τα όρια του 80+, σε πραγματικές συνθήκες (30-40*C, ring any bells? ) παίζει και να μην τα καταφέρει. Δηλαδή το 80+ από μόνο του, δεν σημαίνει <b><span style="color:#ff0000">ΤΙΠΟΤΑ ΑΠΟΛΥΤΩΣ</span></b>. Βιδώστε το καλά στο μυαλό σας.
γ. Το οποίο μας οδηγεί στο θέμα της <b><span style="color:#ff0000">ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ</span></b>. Το πόσο καλά αποδίδει δεν είναι ενδεικτικό του πόσο καλό είναι ένα τροφοδοτικό, καταλαβαινόμαστε νομίζω. Είναι μόνο ένα μέρος από το τι κάνει ένα τροφοδοτικό "ΚΑΛΟ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΙΣΤΟ". Αρκετοί κατασκευαστές θα θυσιάσουν πολλά από τα επιμέρους χαρακτηριστικά (προστασίες, ποιότητα πυκνωτών, κατασκευής, και άλλα) και στοχεύουν μονάχα στο 80+, αφού είναι καλό marketing.
2. Voltage
<span class="bbcode_spoiler">-Το τροφοδοτικόνε είναι υπεύθυνο για την απρόσκοπτη παροχή ρεύματος στο συστηματάκι σας παίδες, και όχι μόνο.
-Δηλαδή δίνει ρεύμα και στην πατσαδερί του Κυρ Ηλία;
<span class="bbcode_spoiler">-Καλή η τρολιά, αλλά όχι, δεν εννοώ αυτό. Κάνει και κάτι άλλο τρομερά σημαντικό. Μετατρέπει το εναλλασσόμενο ρεύμα που παίρνει από τον τοίχο, σε συνεχές, με το οποίο δουλεύει το σύστημα. Γκέγκε; Και μετά το μοιράζει στις γραμμές τροφοδοσίας των υποσυστημάτων, που έχουν διαφορετική λειτουργική τάση μεταξύ τους. Νομίζω πως είναι κατανοητό το γιατί. Άλλες απαιτήσεις έχει η GPU, άλλες το SB της μητρικής, άλλες μια κάρτα PCI, κλπ, οπότε τροφοδοτείται από την ανάλογη γραμμή. Kαι κάτι ακόμα. Όταν αλλάζουν οι απαιτήσεις ενός υποσυστήματος, αλλάζει η παροχή ρεύματος, η τάση παραμένει σταθερή, αλλά όχι απόλυτα. Άρα μην περιμένετε την ένδειξη του +12V Rail να είναι 12.00. Επιπλέον, η παροχή ρεύματος αλλάζει συνέχεια λόγω μη σταθερού φόρτου, οπότε να ξέρετε πως όταν αυξάνεται, η τάση στην γραμμή μειώνεται. Και οι απότομες αλλαγές στον φόρτο μπορεί να προκαλέσουν κάποιες διακυμάνσεις. Για αυτό και επιτρέπεται μια ελαφριά απόκλιση.</span>
-Και ποιές είναι αυτές οι "γραμμές τροφοδοσίας" ρε Φραπεδιέρο;
-Άναψε τσιγαράκι και διάβασε παρακάτω.
+12V
<span class="bbcode_spoiler">Η κύρια γραμμή παροχής στους σημερινούς υπολογιστές, που τραβάνε το 80-95% της ενέργειας που χρειάζονται από αυτό. Ιδανικά, αυτή η γραμμή θα πρέπει να είναι ικανή να δώσει από 80% και πάνω της συνολικής ισχύος του τροφοδοτικού. Για τους καμένους hardwareάδες σαν εμένα, από 90% και πάνω. Τροφοδοτεί CPU, GPU, τα κύρια chipset της μητρικής, τα μοτέρ σκληρών και οπτικών δίσκων, τα πιο πολλά fans, τις πιο πολλές κάρτες PCI, και τις PCI-e θύρες.</span>
+5V
<span class="bbcode_spoiler">Παλιά ήταν αυτή η κύρια γραμμή παροχής, αλλά ξέπεσε σε άλλο ρόλο. Δίνει ζωή στις συσκευές USB, μερικά δευτερεύοντα chipset της μητρικής, fans, τα κυκλώματα σκληρών και οπτικών δίσκων, και μερικές PCI κάρτες.</span>
+3.3V
<span class="bbcode_spoiler">Έχει πολλούς μικρούς ρόλους, αφού τροφοδοτεί κάποια chipset της μητρικής, τα RAM sticks, κάποιες PCI κάρτες, και το κύκλωμα ελέγχου της GPU, που βρίσκεται στην μητρική.</span>
+5VSB
<span class="bbcode_spoiler">Μικρό στο μάτι, αλλά είναι μάλλον το πιο σημαντικό. Δεν δίνει πάνω από 7.5 Watt, μα είναι υπεύθυνο για την τροφοδοσία και φόρτιση της CMOS Battery, του κυκλώματος εκκίνησης της μητρικής, της CMOS RAM, και του BIOS ROM.</span>
Όρια λειτουργίας
<span class="bbcode_spoiler">+12V
<span class="bbcode_spoiler">Επιτρεπτά +/-5%, 11.40V - 12.60V
Ιδανικά +/3%, 11.64V - 12.36V</span>
+5V
<span class="bbcode_spoiler">Επιτρεπτά +/-5%, 4.75V - 5.25V
Ιδανικά +/-3%, 4.85V - 5.15V</span>
+3.3V
<span class="bbcode_spoiler">Επιτρεπτά +/-5%, 3.14V - 3.46V
Ιδανικά +/-3%, 3.20V - 3.40V</span>
+5VSB
<span class="bbcode_spoiler">Επιτρεπτά +/-10%, 4.50V - 5.50V
Ιδανικά +/-3%, 4.75V - 5.25V</span></span>
Όπως πιθανότατα παρατηρήσατε, έχω αφήσει εκτός τα -12V και -5V.
-12V
<span class="bbcode_spoiler">Αν δείτε προσεκτικά μια PCI θύρα, έχει ένα καρφάκι για σύνδεση στο -12V Rail. Αλλά έχει να χρησιμοποιηθεί για σχεδόν 14 χρόνια. Οι λόγοι που υπάρχει ακόμα, είναι για retro PCI κάρτες, και για να μην είναι εκτός προδιαγραφών το τροφοδοτικό, αφού PCI θύρες υπάρχουν ακόμα.</span>
-5V
<span class="bbcode_spoiler">Αν το τροφοδοτικό σας έχει αυτή την γραμμή, σημαίνει πως το ξεθάψατε από κάποιο PC της δεκαετίας του 90... Please, πάρτε άλλο.</span></span>
3. Single Rail Vs Multi Rail
<span class="bbcode_spoiler">Για αρχή σας παραθέτω ένα http://www.jonnyguru.com/forums/showthread.php?t=3990" class="bbcode_url">άρθρο, που μου άνοιξε τα μάτια όταν το είχα διαβάσει... Κάποτε γύρω στο 2010... Ρε πως περνάει ο καιρός... Τεσπά. Ερώτηξις.
-Τι είναι Rail;
-Αυτό.
<span class="bbcode_spoiler"><img src="http://i.imgur.com/Vx6pBNk.jpg" alt="Vx6pBNk.jpg" class="bbcode_img" /></span>
-Σωστός, μα δύσκολο να χωράει στο τροφοδοτικό, έ; Λοιπόν. Πολλοί λένε πως το μονό Rail είναι καλύτερο από αρκετά Rails, και γενικά οι απόψεις είναι μοιρασμένες για το τι είναι καλύτερο, δίχως όμως να ξέρουν τι ακριβώς είναι αυτό το ρημάδι το Rail.
- Απλό είναι ρε Φραπέ, είναι ένα κομμάτι του τροφοδοτικού που δίνει ενέργεια/ρεύμα. Σιγά το δύσκολο.
-Είδες πόσο n00b είσαι; Ναί, μην με κοιτάς έτσι, καμία σχέση. Για αυτό άκου. Το Rail είναι βασικά μια ομάδα από ίχνη πάνω στην πλακέτα του τροφοδοτικού, και ελέγχονται από ένα κύκλωμα OCP.
- :huh: έ;
-Λέω, είναι βασικά μία ομάδ...
-Yes, I heard that. In Greek, please...
Οκ. Η μητρική σου είναι ολόκληρο κύκλωμα, και οι "διαδρομές" φαίνονται. Αυτές οι διαδρομές λοιπόν, υπάρχουν και στην πλακέτα του τροφοδοτικού. Είναι από χαλκό. Και μεταφέρουν ηλεκτρισμό. Καλά μέχρι εδώ; Τα σύρματα που βρίσκονται μέσα στα καλώδια που μεταφέρουν το ρεύμα έχουν συγκολληθεί πάνω τους. Το 'χουμε;
To κύκλωμα του OCP (Over Current Protection) ελέγχει το πόσο http://en.wikipedia.org/wiki/Electric_current" class="bbcode_url">ηλεκτρικό ρεύμα περνάει μέσα από τα καλώδια, και αν ξεπεραστεί ένα συγκεκριμένο όριο, το OCP κλείνει το τροφοδοτικό.
-Nαί, αλλά μάλλον έχασες τον ειρμό και την ουσία... Single Rail Vs Multi Rail...
-Νομίζεις. Άκου ποιά είναι η διαφορά.
Στο Single Rail, όλες αυτές οι διαδρομές ελέγχονται σαν μια ενιαία. Οπότε, όταν η ροή του ρεύματος (την ένταση της οποίας μετράμε σε Amperes-Αμπέρ) στα καλώδια που δίνουν +12V ξεπεράσει για παράδειγμα τα 65Α, το τροφοδοτικό θα κλείσει για να μην καεί.
Στο Multi Rail, η κάθε διαδρομή ελέγχεται ξεχωριστά, και όταν κάποια ξεπεράσει το ανώτατο επιτρεπτό όριο (πχ 25Α), το τροφοδοτικό κλείνει μπλαμπλα...
- :blink: Δηλαδή όλα αυτά που ακούγονται πως το Single Rail είναι πιο αποδοτικό και πιο σταθερό και...
-Λούτσες γαλάζιες και Σομόν. Δεν ισχύει. Αν ντέ και καλά πρέπει να βγάλεις έναν νικητή, έστω και στο νήμα, το Multi Rail προσφέρει μια έξτρα προστασία. Τίποτα άλλο. Καμία διαφορά, ούτε σε απόδοση, ούτε σε πχιότητα, ούτε σε σταθερότητα. ΤΙΠΟΤΑ. Όσα λένε για το οτι το ένα είναι καλύτερο από το άλλο είναι κολοκύθια τούμπανα. Υπάρχει όμως μια διαφορά. Διάβασε παρακάτω αν είσαι ήρωας και έφτασες μέχρι εδώ.
Ας υποθέσουμε λοιπόν πως έχεις βραχυκύκλωμα στο +12V, και το SCP (Short Circuit Protection- άλλη μία προστασία του PSU) δεν το πιάνει. Αυτό που θα συμβεί είναι το εξής.
α. Single Rail. Η ένταση του ρεύματος θα συνεχίσει να ανεβαίνει στο καλώδιο και στις διαδρομές/'ιχνη, μέχρι να το δεί το OCP, και κλείσει το PSU. Ή μέχρι να καεί κάτι (PSU, μητρική, σπίτι) Καλό, έ; Στα "μεγάλα" τροφοδοτικά (1000Watt και πάνω) κατά πολύ μεγάλο ποσοστό θα καεί κάτι, πρίν προλάβει το OCP να δράσει (αφού τα όρια ανοχής είναι πολύ αυξημένα).
β. Multi Rail. Η ένταση του ρεύματος θα ανέβει μέχρι να φτάσει το όριο του OCP στο συγκεκριμένο ίχνος και καλώδιο, και το τροφοδοτικό θα κλείσει. End of story...
Επίλογος.
-Οπότε, τι επιλέγω ρε Φραπέ; Μπερδεύτηκα.
-Κοίτα, στα μικρά τροφοδοτικά, δεν έχει κάν νόημα η κουβέντα. Πόσα Αμπέρ να δώσει το +12V σε ένα 550Watt; Συνήθως 40Α max, που είναι και το σημείο που το OCP αρχίζει να γίνεται χρήσιμο. Άρα; Νόημα θα είχε για τροφοδοτικό από 650W και πάνω, και πάνω από 45Α στο +12V, για να πάρεις ένα με Multi Rail. Αλλά πραγματικά, δεν είναι τόσο ουσιαστικό, απλά έχεις μια επιπλέον προστασία, και δεν καταλαβαίνω γιατί έκανα τον κόπο να γράψω όλο αυτό. Τεσπά, ας μείνει ως γνώση. <img src="/tongue.gif" width="" height="" alt="" title="" class="bbcode_smiley" /></span>
-Όλα καλά ρε Φραπέ, αλλά μια ερώτηση που μου τρώει την ψυχή. Τι διάολο κοιτάζω όταν αγοράζω ένα τροφοδοτικό; Ρωτάω εσένα που φαίνεσαι καλό παιδί, και τίμγιο.
-Δεν είμαι, αλλά θα σου πώ πώς κάνω εγώ την αγορά μου. Πάρε πένα, μελάνι και ρυζόχαρτο για να γράψεις. Και αν τα καταφέρεις, σφύρα μου. Γενικά, η αγορά γίνεται με βάση την τσέπη, την λογική, και την εμπειρία, την οποία αν δεν έχετε εσείς, την έχει το google. Ή οι κάφροι του RQ. Όποιο προτιμάτε.
<span class="bbcode_spoiler">Τσέπη. Το budget για μια αγορά αξιώσεων χωρίς να πουλήσετε νεφρό και να έχετε το κεφαλάκι σας ήσυχο, κυμαίνεται από 50 μέχρι 80 γιούργια.
Λογική. Τροφοδοτικό 750 Watt με 50 ευρώ, και αξιόπιστο; ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ!!!
Εμπειρία. Ρωτήστε για να μάθετε.</span>
-Ναί, οκ ρε παλικάρι, αλλά πως μπορώ να καταλάβω αν ένα τροφοδοτικό είναι καλό ή όχι; Χωρίς να ρωτάω;
-Ελέγχεις συγκεκριμένα πράγματα, τα οποία είναι.
<span class="bbcode_spoiler">1. Τι προστασίες παρέχει. Γιατί ξεκινάω από εκεί; Κάθε PSU που σέβεται τον εαυτό του έχει τα εξής κυκλώματα προστασίας.
Warning: Spoiler! [ Click to hide ]
<span class="bbcode_spoiler">OCP (Over Current Protection)
OVP (Over Voltage Protection)
OPP/OLP (Over Power Protection/ OverLoad Protection)
OTP (Over Temperature Protection)
UVP (Under Voltage Protection)
SCP (Short Circuit Protection)
NLO (No Load Operation)</span>
2. Έλεγχος αν το PFC (Power Factor Correction) είναι Active ή Passive. Passive σημαίνει χαμηλότερη αποδοτικότητα.
3. Έλεγχος των specs. Αν λέει πως είναι υψηλή η απόδοση στα +3.3V και +5V, και τα νούμερα του +12V είναι χαμηλά, μην το πάρετε.
4. Αν δεν παρέχεται ΣΥΝΟΛΙΚΗ max απόδοση (από όλες τις γραμμές μαζί), δεν ξέρετε αν όντως δίνει όσα ισχυρίζεται ο κατασκευαστής, και δεν θέλετε να κάνετε πειράματα. Προσπερνάτε.</span>
Όλα καλά ρε φίλε, αλλά εσύ δεν έχεις κάποιο να προτείνεις;
Σήμερα θα προσπαθήσω να σας εξηγήσω με πολύ απλά λόγια το τι ακριβώς κάνει ένα τροφοδοτικό. Έχει πολύ ψωμί η υπόθεση, αλλά όταν ολοκληρωθεί, θα ρίχνετε γκομενάκια με ένα νεύμα, αφού θα ξεχειλίζει η γνώση από τις φτέρνες σας μάγκες.
Ξεκινάμε.
1. Efficiency (η αποδοτικότητα του τροφοδοτικού)
<span class="bbcode_spoiler">"Φρόντισε ώστε να αναγράφει 80+ certified". Αυτό δεν λένε όλοι; (Μερικοί που σας παροτρύνουν να αγοράσετε με βάση το βάρος εξαιρούνται λόγω απύθμενης noobιάς).
Τι ακριβώς όμως σημαίνει αυτό ρε Φραπέ; Τι εννοούμε όταν λέμε "αποδοτικότητα" σε ένα τροφοδοτικόνε; Φτιάξτε Φραπεδάκι, βγάλτε το κερί από τα αυτιά και ακούστε.
Αποδοτικότητα= ο τρόπος που έχουμε για να μετράμε το πόσα Watt από αυτά που τραβάει από τον τοίχο του σπιτιού μας το τροφοδοτικό, φτάνουν στον ταπεινό μας υπολογιστάκο. Το 'χουμε; Όχι; Καλά, δίνω παράδειγμα παρακάτω.
Έχω PSU με efficiency 80%. Και τραβάει 400Watt από τον τοιχό. Το 80% από τα 400 θα φτάσει στο PC. 320Watt. Το υπόλοιπο μετατρέπεται σε θερμότητα. Γκέγκε; Απλό δεν είναι;
-Καλά ρε μεγάλε, έτσι όμως το PC τραβάει λιγότερο από αυτό που χρειάζεται, έ;
-Νομίζεις. Αυτό που συμβαίνει είναι το εξής.
<b>Φραπέ says</b>
<blockquote>Το πόση ενέργεια χρειάζεται το PC για να δουλέψει είναι μια ανεξάρτητη μεταβλητή, με την έννοια πως αλλάζει το hardware συνέχεια, ή υπερχρονίζουμε, άρα; Δεν είναι δεδομένο το πόση ενέργεια χρειάζεται, και δεν επηρεάζεται από το PSU. Η μεταβλητή που επηρεάζεται είναι το ρεύμα που θα τραβήξει το PSU από τον τοίχο, και (λογικό δεν είναι; ) εξαρτάται από τις απαιτήσεις του συστήματος. </blockquote>
Για να το εξηγήσω λίγο καλύτερα.
</span>
<div class="bbcode_code">
<div class="bbcode_code_head">Code:
<div class="bbcode_code_body" style="white-spacere">Ρεύμα(που θα τραβήξουμε από τον τοίχο)= Ρεύμα( για το PC) / αποδοτικότητα.
Αν λοιπόν το PC χρειάζεται 350Watt και τα ζητήσει από το PSU (80% efficiency) αυτό θα τραβήξει
350 / 0.8 = ~440Watt από τον τοίχο.
Άρα,
Όσο πιο αποδοτικό είναι το PSU, τόσο λιγότερο ρεύμα θα τραβήξει από τον τοίχο.
<div class="bbcode_code">
<div class="bbcode_code_head">Code:
<div class="bbcode_code_body" style="white-spacere">Απαιτήσεις συστήματος 350W, PSU 85% efficiency.
350 / 0.85 = ~412W από τον τοίχο.
Άρα, όσο πιο αποδοτικό το τροφοδοτικό, τόσο λιγότερο ρεύμα θα τραβάει, άρα έρχεται και κάπως πιο μειωμένος ο λογαριασμός της ΔΕΗ...
-Ναί ρε μεγάλε, καλά τα λές, αλλά ο φόρτος που έχει το PC δεν είναι συνέχεια ο ίδιος.
-Σωστό το point φίλε, άκου τι παίζει. Όταν το σύστημα είναι σε idle κατάσταση, η απόδοση του τροφοδοτικού είναι για τον *μπιπ*... Πιο χαμηλά πεθαίνεις, ένα πράγμα. Ά, και όταν φτάνει στα όριά του έχει εξίσου άθλια απόδοση. Το max το πιάνει κατά προσέγγιση σε φόρτο 40%-60%.
-Δηλαδή να φροντίσω να πάρω κάποιο που σε full load θα τραβάει περίπου το 50% της ισχύος του τροφοδοτικού, σωστά;
-ΟΧΙ ΑΚΡΙΒΩΣ. Καλή ώρα, τώρα που διαβάζετε αυτό, δεν παίζετε κάποιο παιχνίδι, και οι ενεργειακές απαιτήσεις του πισιού είναι μειωμένες. Πόσο θα παίξετε; 3-4 ώρες; καμια δεκαριά οι καμμένοι; Τον υπόλοιπο καιρό, το σύστημα θα είναι σε idle πρακτικά. Μετάφραση. Ζήτημα να χρειάζεται 100-250watt τον περισσότερο καιρό, και πολύ λέω. Άρα; Πρέπει να είναι αποδοτικό σε ένα μεγάλο εύρος. Αν ντέ και καλά θέλετε νούμερα, το ιδανικό θα ήταν να τραβάει γύρω στο 30-40% σε idle, και γύρω στο 70-80% σε πλήρη φόρτο.
-Oκ ρε μεγάλε, και το 80+ τι είναι δηλαδή; Παραμύθια;
-Άκου, βασικά είναι ένας οργανισμός που ελέγχει την απόδοση των τροφοδοτικών, καθώς και άλλες λειτουργίες του τροφοδοτικού, και έχει 5 επίπεδα αξιολόγησης/πιστοποίησης. 80+, 80+ Bronze, 80+ Silver, 80+ Gold και 80+ Platinum. Όσο μεγαλύτερη η αποδοτικότητα, τόσο μεγαλύτερο το επίπεδο αξιολόγησης. Η οποία όμως είναι ελαττωματική, για τρείς βασικούς λόγους.
α. Αξιολογεί μονάχα σε 3 επίπεδα φόρτου. 20%, 40%, 100%. Αυτό αναγκάζει πρακτικά τους κατασκευαστές να ρυθμίζουν τα τροφοδοτικά τους ώστε να αποδίδουν τα μέγιστα σε αυτά τα επίπεδα φόρτου.
β. Τα δοκιμάζουν σε θερμοκρασίες δωματίου (~ 23*C). Όμως, όσο ανεβαίνει η θερμοκρασία, τόσο μειώνεται το efficiency, που σημαίνει πως ενώ μπορεί στις δοκιμές να πιάνει τα όρια του 80+, σε πραγματικές συνθήκες (30-40*C, ring any bells? ) παίζει και να μην τα καταφέρει. Δηλαδή το 80+ από μόνο του, δεν σημαίνει <b><span style="color:#ff0000">ΤΙΠΟΤΑ ΑΠΟΛΥΤΩΣ</span></b>. Βιδώστε το καλά στο μυαλό σας.
γ. Το οποίο μας οδηγεί στο θέμα της <b><span style="color:#ff0000">ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ</span></b>. Το πόσο καλά αποδίδει δεν είναι ενδεικτικό του πόσο καλό είναι ένα τροφοδοτικό, καταλαβαινόμαστε νομίζω. Είναι μόνο ένα μέρος από το τι κάνει ένα τροφοδοτικό "ΚΑΛΟ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΙΣΤΟ". Αρκετοί κατασκευαστές θα θυσιάσουν πολλά από τα επιμέρους χαρακτηριστικά (προστασίες, ποιότητα πυκνωτών, κατασκευής, και άλλα) και στοχεύουν μονάχα στο 80+, αφού είναι καλό marketing.
2. Voltage
<span class="bbcode_spoiler">-Το τροφοδοτικόνε είναι υπεύθυνο για την απρόσκοπτη παροχή ρεύματος στο συστηματάκι σας παίδες, και όχι μόνο.
-Δηλαδή δίνει ρεύμα και στην πατσαδερί του Κυρ Ηλία;
<span class="bbcode_spoiler">-Καλή η τρολιά, αλλά όχι, δεν εννοώ αυτό. Κάνει και κάτι άλλο τρομερά σημαντικό. Μετατρέπει το εναλλασσόμενο ρεύμα που παίρνει από τον τοίχο, σε συνεχές, με το οποίο δουλεύει το σύστημα. Γκέγκε; Και μετά το μοιράζει στις γραμμές τροφοδοσίας των υποσυστημάτων, που έχουν διαφορετική λειτουργική τάση μεταξύ τους. Νομίζω πως είναι κατανοητό το γιατί. Άλλες απαιτήσεις έχει η GPU, άλλες το SB της μητρικής, άλλες μια κάρτα PCI, κλπ, οπότε τροφοδοτείται από την ανάλογη γραμμή. Kαι κάτι ακόμα. Όταν αλλάζουν οι απαιτήσεις ενός υποσυστήματος, αλλάζει η παροχή ρεύματος, η τάση παραμένει σταθερή, αλλά όχι απόλυτα. Άρα μην περιμένετε την ένδειξη του +12V Rail να είναι 12.00. Επιπλέον, η παροχή ρεύματος αλλάζει συνέχεια λόγω μη σταθερού φόρτου, οπότε να ξέρετε πως όταν αυξάνεται, η τάση στην γραμμή μειώνεται. Και οι απότομες αλλαγές στον φόρτο μπορεί να προκαλέσουν κάποιες διακυμάνσεις. Για αυτό και επιτρέπεται μια ελαφριά απόκλιση.</span>
-Και ποιές είναι αυτές οι "γραμμές τροφοδοσίας" ρε Φραπεδιέρο;
-Άναψε τσιγαράκι και διάβασε παρακάτω.
+12V
<span class="bbcode_spoiler">Η κύρια γραμμή παροχής στους σημερινούς υπολογιστές, που τραβάνε το 80-95% της ενέργειας που χρειάζονται από αυτό. Ιδανικά, αυτή η γραμμή θα πρέπει να είναι ικανή να δώσει από 80% και πάνω της συνολικής ισχύος του τροφοδοτικού. Για τους καμένους hardwareάδες σαν εμένα, από 90% και πάνω. Τροφοδοτεί CPU, GPU, τα κύρια chipset της μητρικής, τα μοτέρ σκληρών και οπτικών δίσκων, τα πιο πολλά fans, τις πιο πολλές κάρτες PCI, και τις PCI-e θύρες.</span>
+5V
<span class="bbcode_spoiler">Παλιά ήταν αυτή η κύρια γραμμή παροχής, αλλά ξέπεσε σε άλλο ρόλο. Δίνει ζωή στις συσκευές USB, μερικά δευτερεύοντα chipset της μητρικής, fans, τα κυκλώματα σκληρών και οπτικών δίσκων, και μερικές PCI κάρτες.</span>
+3.3V
<span class="bbcode_spoiler">Έχει πολλούς μικρούς ρόλους, αφού τροφοδοτεί κάποια chipset της μητρικής, τα RAM sticks, κάποιες PCI κάρτες, και το κύκλωμα ελέγχου της GPU, που βρίσκεται στην μητρική.</span>
+5VSB
<span class="bbcode_spoiler">Μικρό στο μάτι, αλλά είναι μάλλον το πιο σημαντικό. Δεν δίνει πάνω από 7.5 Watt, μα είναι υπεύθυνο για την τροφοδοσία και φόρτιση της CMOS Battery, του κυκλώματος εκκίνησης της μητρικής, της CMOS RAM, και του BIOS ROM.</span>
Όρια λειτουργίας
<span class="bbcode_spoiler">+12V
<span class="bbcode_spoiler">Επιτρεπτά +/-5%, 11.40V - 12.60V
Ιδανικά +/3%, 11.64V - 12.36V</span>
+5V
<span class="bbcode_spoiler">Επιτρεπτά +/-5%, 4.75V - 5.25V
Ιδανικά +/-3%, 4.85V - 5.15V</span>
+3.3V
<span class="bbcode_spoiler">Επιτρεπτά +/-5%, 3.14V - 3.46V
Ιδανικά +/-3%, 3.20V - 3.40V</span>
+5VSB
<span class="bbcode_spoiler">Επιτρεπτά +/-10%, 4.50V - 5.50V
Ιδανικά +/-3%, 4.75V - 5.25V</span></span>
Όπως πιθανότατα παρατηρήσατε, έχω αφήσει εκτός τα -12V και -5V.
-12V
<span class="bbcode_spoiler">Αν δείτε προσεκτικά μια PCI θύρα, έχει ένα καρφάκι για σύνδεση στο -12V Rail. Αλλά έχει να χρησιμοποιηθεί για σχεδόν 14 χρόνια. Οι λόγοι που υπάρχει ακόμα, είναι για retro PCI κάρτες, και για να μην είναι εκτός προδιαγραφών το τροφοδοτικό, αφού PCI θύρες υπάρχουν ακόμα.</span>
-5V
<span class="bbcode_spoiler">Αν το τροφοδοτικό σας έχει αυτή την γραμμή, σημαίνει πως το ξεθάψατε από κάποιο PC της δεκαετίας του 90... Please, πάρτε άλλο.</span></span>
3. Single Rail Vs Multi Rail
<span class="bbcode_spoiler">Για αρχή σας παραθέτω ένα http://www.jonnyguru.com/forums/showthread.php?t=3990" class="bbcode_url">άρθρο, που μου άνοιξε τα μάτια όταν το είχα διαβάσει... Κάποτε γύρω στο 2010... Ρε πως περνάει ο καιρός... Τεσπά. Ερώτηξις.
-Τι είναι Rail;
-Αυτό.
<span class="bbcode_spoiler"><img src="http://i.imgur.com/Vx6pBNk.jpg" alt="Vx6pBNk.jpg" class="bbcode_img" /></span>
-Σωστός, μα δύσκολο να χωράει στο τροφοδοτικό, έ; Λοιπόν. Πολλοί λένε πως το μονό Rail είναι καλύτερο από αρκετά Rails, και γενικά οι απόψεις είναι μοιρασμένες για το τι είναι καλύτερο, δίχως όμως να ξέρουν τι ακριβώς είναι αυτό το ρημάδι το Rail.
- Απλό είναι ρε Φραπέ, είναι ένα κομμάτι του τροφοδοτικού που δίνει ενέργεια/ρεύμα. Σιγά το δύσκολο.
-Είδες πόσο n00b είσαι; Ναί, μην με κοιτάς έτσι, καμία σχέση. Για αυτό άκου. Το Rail είναι βασικά μια ομάδα από ίχνη πάνω στην πλακέτα του τροφοδοτικού, και ελέγχονται από ένα κύκλωμα OCP.
- :huh: έ;
-Λέω, είναι βασικά μία ομάδ...
-Yes, I heard that. In Greek, please...
Οκ. Η μητρική σου είναι ολόκληρο κύκλωμα, και οι "διαδρομές" φαίνονται. Αυτές οι διαδρομές λοιπόν, υπάρχουν και στην πλακέτα του τροφοδοτικού. Είναι από χαλκό. Και μεταφέρουν ηλεκτρισμό. Καλά μέχρι εδώ; Τα σύρματα που βρίσκονται μέσα στα καλώδια που μεταφέρουν το ρεύμα έχουν συγκολληθεί πάνω τους. Το 'χουμε;
To κύκλωμα του OCP (Over Current Protection) ελέγχει το πόσο http://en.wikipedia.org/wiki/Electric_current" class="bbcode_url">ηλεκτρικό ρεύμα περνάει μέσα από τα καλώδια, και αν ξεπεραστεί ένα συγκεκριμένο όριο, το OCP κλείνει το τροφοδοτικό.
-Nαί, αλλά μάλλον έχασες τον ειρμό και την ουσία... Single Rail Vs Multi Rail...
-Νομίζεις. Άκου ποιά είναι η διαφορά.
Στο Single Rail, όλες αυτές οι διαδρομές ελέγχονται σαν μια ενιαία. Οπότε, όταν η ροή του ρεύματος (την ένταση της οποίας μετράμε σε Amperes-Αμπέρ) στα καλώδια που δίνουν +12V ξεπεράσει για παράδειγμα τα 65Α, το τροφοδοτικό θα κλείσει για να μην καεί.
Στο Multi Rail, η κάθε διαδρομή ελέγχεται ξεχωριστά, και όταν κάποια ξεπεράσει το ανώτατο επιτρεπτό όριο (πχ 25Α), το τροφοδοτικό κλείνει μπλαμπλα...
- :blink: Δηλαδή όλα αυτά που ακούγονται πως το Single Rail είναι πιο αποδοτικό και πιο σταθερό και...
-Λούτσες γαλάζιες και Σομόν. Δεν ισχύει. Αν ντέ και καλά πρέπει να βγάλεις έναν νικητή, έστω και στο νήμα, το Multi Rail προσφέρει μια έξτρα προστασία. Τίποτα άλλο. Καμία διαφορά, ούτε σε απόδοση, ούτε σε πχιότητα, ούτε σε σταθερότητα. ΤΙΠΟΤΑ. Όσα λένε για το οτι το ένα είναι καλύτερο από το άλλο είναι κολοκύθια τούμπανα. Υπάρχει όμως μια διαφορά. Διάβασε παρακάτω αν είσαι ήρωας και έφτασες μέχρι εδώ.
Ας υποθέσουμε λοιπόν πως έχεις βραχυκύκλωμα στο +12V, και το SCP (Short Circuit Protection- άλλη μία προστασία του PSU) δεν το πιάνει. Αυτό που θα συμβεί είναι το εξής.
α. Single Rail. Η ένταση του ρεύματος θα συνεχίσει να ανεβαίνει στο καλώδιο και στις διαδρομές/'ιχνη, μέχρι να το δεί το OCP, και κλείσει το PSU. Ή μέχρι να καεί κάτι (PSU, μητρική, σπίτι) Καλό, έ; Στα "μεγάλα" τροφοδοτικά (1000Watt και πάνω) κατά πολύ μεγάλο ποσοστό θα καεί κάτι, πρίν προλάβει το OCP να δράσει (αφού τα όρια ανοχής είναι πολύ αυξημένα).
β. Multi Rail. Η ένταση του ρεύματος θα ανέβει μέχρι να φτάσει το όριο του OCP στο συγκεκριμένο ίχνος και καλώδιο, και το τροφοδοτικό θα κλείσει. End of story...
Επίλογος.
-Οπότε, τι επιλέγω ρε Φραπέ; Μπερδεύτηκα.
-Κοίτα, στα μικρά τροφοδοτικά, δεν έχει κάν νόημα η κουβέντα. Πόσα Αμπέρ να δώσει το +12V σε ένα 550Watt; Συνήθως 40Α max, που είναι και το σημείο που το OCP αρχίζει να γίνεται χρήσιμο. Άρα; Νόημα θα είχε για τροφοδοτικό από 650W και πάνω, και πάνω από 45Α στο +12V, για να πάρεις ένα με Multi Rail. Αλλά πραγματικά, δεν είναι τόσο ουσιαστικό, απλά έχεις μια επιπλέον προστασία, και δεν καταλαβαίνω γιατί έκανα τον κόπο να γράψω όλο αυτό. Τεσπά, ας μείνει ως γνώση. <img src="/tongue.gif" width="" height="" alt="" title="" class="bbcode_smiley" /></span>
-Όλα καλά ρε Φραπέ, αλλά μια ερώτηση που μου τρώει την ψυχή. Τι διάολο κοιτάζω όταν αγοράζω ένα τροφοδοτικό; Ρωτάω εσένα που φαίνεσαι καλό παιδί, και τίμγιο.
-Δεν είμαι, αλλά θα σου πώ πώς κάνω εγώ την αγορά μου. Πάρε πένα, μελάνι και ρυζόχαρτο για να γράψεις. Και αν τα καταφέρεις, σφύρα μου. Γενικά, η αγορά γίνεται με βάση την τσέπη, την λογική, και την εμπειρία, την οποία αν δεν έχετε εσείς, την έχει το google. Ή οι κάφροι του RQ. Όποιο προτιμάτε.
<span class="bbcode_spoiler">Τσέπη. Το budget για μια αγορά αξιώσεων χωρίς να πουλήσετε νεφρό και να έχετε το κεφαλάκι σας ήσυχο, κυμαίνεται από 50 μέχρι 80 γιούργια.
Λογική. Τροφοδοτικό 750 Watt με 50 ευρώ, και αξιόπιστο; ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ!!!
Εμπειρία. Ρωτήστε για να μάθετε.</span>
-Ναί, οκ ρε παλικάρι, αλλά πως μπορώ να καταλάβω αν ένα τροφοδοτικό είναι καλό ή όχι; Χωρίς να ρωτάω;
-Ελέγχεις συγκεκριμένα πράγματα, τα οποία είναι.
<span class="bbcode_spoiler">1. Τι προστασίες παρέχει. Γιατί ξεκινάω από εκεί; Κάθε PSU που σέβεται τον εαυτό του έχει τα εξής κυκλώματα προστασίας.
Warning: Spoiler! [ Click to hide ]
<span class="bbcode_spoiler">OCP (Over Current Protection)
OVP (Over Voltage Protection)
OPP/OLP (Over Power Protection/ OverLoad Protection)
OTP (Over Temperature Protection)
UVP (Under Voltage Protection)
SCP (Short Circuit Protection)
NLO (No Load Operation)</span>
2. Έλεγχος αν το PFC (Power Factor Correction) είναι Active ή Passive. Passive σημαίνει χαμηλότερη αποδοτικότητα.
3. Έλεγχος των specs. Αν λέει πως είναι υψηλή η απόδοση στα +3.3V και +5V, και τα νούμερα του +12V είναι χαμηλά, μην το πάρετε.
4. Αν δεν παρέχεται ΣΥΝΟΛΙΚΗ max απόδοση (από όλες τις γραμμές μαζί), δεν ξέρετε αν όντως δίνει όσα ισχυρίζεται ο κατασκευαστής, και δεν θέλετε να κάνετε πειράματα. Προσπερνάτε.</span>
Όλα καλά ρε φίλε, αλλά εσύ δεν έχεις κάποιο να προτείνεις;