Πότε παλιώνει το hardware;

Διάβαζα πρόσφατα ένα άρθρο στο kotaku (kotaku με mobiles θέμα μην ρωτάτε, περίμενα να το διαβάσω στο gizmodo). Στο άρθρο λοιπόν αναλύει ότι υπάρχει μια μεγάλη αγορά μεταχειρισμένων και ανακατασκευασμένων κινητών στην Κίνα, όπου εκεί καταλήγει ένα σεβαστό ποσοστό των παλιών συσκευών και μετά από ένα refresh (π.χ. αλλαγή σπασμένης οθόνης) πουλιούνται ξανά στην γκρίζα αγορά κινητών της χώρας.

Ο χρήστης OliverAdam στα σχόλια έγραψε ένα σεντόνι σχετικά με το ότι βλέπει στις φώτο του άρθρου πολλά iPhone 4S. Ένα μοντέλο που είναι εξαιρετικά πρόσφατο (κυκλοφόρησε τέλος του 2011) και δεν θα το έλεγες και αδύναμο σε hardware (Dual-core 1 GHz Cortex-A9), ενώ διάφορα εξτρά το βοηθάνε να σταθεί ακόμα στα πόδια του, όπως η φοβερή κάμερα των 8MP που παρέχει μέχρι και video stabilizer.

Άλλωστε μην ξεχνάτε το κινητό είναι ακόμα στην αγορά και κοστίζει αρκετά χρήματα (από € 300 στην ελληνική αγορά), με χαρακτηριστικά που ακόμα και σήμερα διάφορα κινητά σε αυτά τα χρήματα δεν το φτάνουν (αν και κατά 90% των χρηστών δεν θα ενδιαφερθούν για αυτά).

Με βάση αυτό λοιπόν ανέπτυξε τον συλλογισμό του σχετικά με το πόσο εύκολα οι άνθρωποι (σ.σ. προφανώς εννοεί τους ανθρώπους στις εύπορες δυτικές χώρες) πετάνε hardware που δουλεύει μια χαρά, για χάρη του “latest and greatest” που βγαίνει στην αγορά. Στην πορεία αναλύει πως εξαναγκάστηκε από την Apple ο ίδιος, να μην μπορεί να συνδέσει το iPhone 5 του στο Macbook του 2008 που έχει, γιατί δεν ήθελε να του βάλει την νεότερη έκδοση του λειτουργικού OSX (αν και παρέχεται δωρεάν, αλλά σε παλιότερα συστήματα όπως είναι λογικό κόβει επιδόσεις) και ως εκ τούτου δεν είχε πρόσβαση στο τελευταίο iTunes που απαιτεί το iPhone 5, γιατί το iTunes με την σειρά του απαιτεί την τελευταία έκδοση του OSX… Μπερδεμένο;

Όχι τόσο, στην πραγματικότητα η ροή της τεχνολογίας τον αναγκάζει να αγοράζει συνεχώς νεότερο hardware, αφού βάζοντας το νεότερο software αυτόματα το παλιό hardware δείχνει την ηλικία του, αλλά αν δεν βάλει το νεότερο software το νεότερο hardware που θα αγοράσει στην πορεία (ο τύπος είχε ένα Macbook από παλιά και πήρε και ένα iPhone 5 π.χ.) δεν θα είναι συμβατό, ή κάποιο άλλο τρίτο software δεν θα είναι συμβατό, αφού θα απαιτεί νεότερη έκδοση του λειτουργικού.

Είναι ένα τραγικό πρόβλημα που συμβαίνει σε όλες τις πλατφόρμες (αλήθεια πόσοι από εμάς δεν έχουμε κλάψει παλιά scanners ή κάρτες ήχου, που δούλευαν θεσπέσια μέχρι που αναβαθμίσαμε Windows;) αλλά κανείς δεν δείχνει να το καταλαβαίνει γιατί απλά έχουμε πιαστεί στην καταναλωτική μανία που μας σπρώχνει να αγοράζουμε συνεχώς το τελευταίο και καλύτερο προϊόν.

Ως εκ τούτου αν βρεθεί κάπου μέσα στο πλήθος μια φωνούλα να πει “ρε μα αφού αυτό που έχω δουλεύει μια χαρά, γιατί να το αλλάξω;” ή κάποια δεύτερη “ρε, αφού ακόμα δουλεύει το scanner, γιατί να βάλω τα νέα windows και να μη δουλεύει;” το πλήθος σύσσωμο θα ανταποκριθεί με χλευασμό και στα παράπονα ότι κάτι δούλευε μια χαρά μέχρι που το νέο τάχα μου συνταρακτικό update το χάλασε, η απάντηση θα είναι να πάρει νεότερη συσκευή.

Έχω δει σοβαρά και ατρολάριστα να απαντάνε σε άλλο τύπο να πάρει καινούριο Macbook, γιατί το δικό του δεν υποστήριζε την νεότερη έκδοση του λειτουργικού και εκ των πραγμάτων αυτό τον απέκλειε από την χρήση του Mac App Store και διάφορα άλλα καλούδια. Καθώς διάβαζα λοιπόν τον συλλογισμό του παλικαρακίου σκεφτόμουν ότι το δικό μου Macbook έχει χάσει σαφώς σε επιδόσεις από όταν έβαλα την νεότερη έκδοση του OSX (ο χρόνος εκκίνησης έχει διπλασιαστεί για μένα, κάτι που δεν απασχολεί τους νεότερους χρήστες όμως που έχουν όλοι SSD), και πιθανότατα η επόμενη έκδοση δεν θα είναι καν διαθέσιμη για εμένα, κάτι που θα με αποκλείσει από διάφορα μπιχλιμπίδια.

Τώρα το θέμα είναι ότι εγώ δεν θα πάω να πετάξω το σύστημα για να πάρω καινούργιο, θα το κρατήσω για τα ίδια πράγματα που κάνω και τώρα και άντε να του βάλω έναν SSD γιατί ο 5400 δίσκος του αγκομαχάει κάπως, όμως εγώ είμαι απλά ένας χρήστης εκεί έξω. Η τραγική αλήθεια είναι ότι ένα σεβαστό ποσοστό ανθρώπων στην ίδια θέση με εμένα, μόλις γινόταν αυτό θα τους καρφωνόταν στο κεφάλι ότι θέλουν ντε και καλά αναβάθμιση γιατί πλέον δε μπορούν να κάνουν την δουλειά τους, και ας είναι η “δουλειά” τους το να μπαίνουν facebook.

Δεν χρειάζεται φυσικά να περιοριστούμε στους υπολογιστές, μέχρι τώρα το θέμα που αναλύω έχει να κάνει με τα Macbook (και κατά επέκταση και κάθε υπολογιστή εκεί έξω άσχετα με το λειτουργικό του), και με τα κινητά το ίδιο γίνεται. Πάρτε για παράδειγμα το κινητό μου, ένα Samsung Galaxy S1, αρχαίο για τα δεδομένα της τεχνολογίας, αλλά με τεχνικά χαρακτηριστικά που δεν θα μπορούσα να πάρω στα λεφτά που το πήρα δεύτερο χέρι (€ 170), ενισχυμένο τζάμι gorilla glass, μπρος και πίσω κάμερες, αισθητήρα φωτός και προσέγγισης, οθόνη AMOLED με γωνίες θέασης και χρώματα που τα περισσότερα κινητά στην αγορά βλέπουν μόνο στον ύπνο τους και ένα σωρό άλλα πράγματα που είναι αρκετά όχι μόνο να δικαιολογήσουν την αγορά του πριν από περίπου 1.5 χρόνο, αλλά και αρκετά ώστε να μην μπορείς να βρεις αντικαταστάτη του με τα ίδια λεφτά στην αγορά σήμερα (μιλάμε για να αγοράσεις νέο κινητό), γιατί πολυπύρηνους επεξεργαστές και μνήμη έχουν όλα τα κινητά, τα άλλα είναι όμως που δίνουν αξία στο κινητό.

Θα πείτε τώρα “και που είναι το πρόβλημα ρε Καράμπελα; Showoff στην παντόφλα σου κάνεις;”. Το πρόβλημα είναι ότι το κινητό έχει φτάσει σε ένα σημείο που η μισή του χρήση, αυτή του smartphone είχε γίνει σχεδόν άχρηστη. Οι νεότερες εφαρμογές είναι πολύ βαριές, η Samsung δεν παρέχει νεότερη έκδοση του android για καλύτερη διαχείριση του hardware και αρκετές εφαρμογές δεν παρέχουν εκδόσεις πλέον για το παλιότερο σύστημα που έχει. Να φανταστείτε ότι είχα βγάλει το facebook από το κινητό (ας μην γελιόμαστε, ίσως ο νούμερο 1 λόγος για να πάρει κάποιος σήμερα smartphone) γιατί ήταν τόσο βαρύ (και το android δεν βοήθαγε) που εμπόδιζε την βασική χρήση του κινητού, αυτή ως τηλεφώνου (ε ναι, 10 δεύτερα είναι πολλά για να περιμένεις να σου δείξει ποιος σε παίρνει τηλέφωνο, ακόμα και τα χαζά κινητά αμέσως έδειχναν). Ουσιαστικά η κατάσταση με έσπρωχνε να αντικαταστήσω το κινητό μου και ας είναι μια χαρά στην πραγματικότητα.

Άσε θα ήταν σαν να λέμε άλλαξα την παλιά αλλά χλιδάτη και άνετη Mercedes με ένα Fiat Abarth, γιατί το δεύτερο πάει γρηγορότερα. Που πάει, αλλά έχω θυσιάσει τόσα άλλα. Ο μέσος καταναλωτής θα είχε πάρει άλλο κινητό, εγώ δεν το έκανα. Αποφάσισα ότι το κινητό είναι γαμάτο και ότι απλά θέλει να το σκαλίσω λίγο. Οπότε το rootαρα και έβαλα μια custom ROM με μια από τις πιο πρόσφατες εκδόσεις Android (4.2.2), του πήρα και μια χρωματιστή θήκη σιλικόνης και το κινητό όχι μόνο ανανεώθηκε εμφανισιακά, αλλά πλέον τρέχει όλες τις εφαρμογές που θέλω σαν να έκανα αναβάθμιση το hardware. Oh wait a minute… Τι χακιές έκανες ρε Καράμπελα power ranger και ξαφνικά το κινητό από εκεί που δεν έτρεχε ούτε facebook και ήταν του θανατά, τώρα τα τρέχει όλα και στις τελευταίες εκδόσεις;

Στην πραγματικότητα απολύτως τίποτα, έκανα αυτό που όφειλε η Samsung να έχει κάνει μόνη της, να βγάλει την νεότερη έκδοση (μην ξεχνάμε ότι όταν βγήκε το κινητό ήταν της περιοχής των € 600+) του Android που αξιοποιεί το hardware στο έπακρο χωρίς blotware που βαραίνει την συσκευή. Τώρα θα αναρωτιέστε ωραία η ιστορία μου και με το Macbook και το Galaxy, αλλά γιατί σας τα λέω όλα αυτά;

Σας τα λέω ώστε την επόμενη φορά που θα πάτε να αγοράσετε κάτι να αναρωτηθείτε λίγο τα παραπάνω. Μήπως η συσκευή που θέλετε να αντικαταστήσετε δεν έχει απολύτως κανένα πρόβλημα και απλά την χρησιμοποιείτε λάθος; Δεν εννοώ φυσικά το τραγελαφικό με την κεραία του iPhone που έλεγαν από την Apple “το κρατάτε λάθος”, αλλά ότι αν για παράδειγμα έχετε ένα παλιό σύστημα και ο μόνος σκοπός του είναι το Facebook και οι ταινίες, το να το τρέχετε σέρνοντας με την τελευταία έκδοση των Windows είναι λάθος χρήση ουσιαστικά. Καμιά φορά μάλιστα το να τρέχετε κάποιο παλιό σύστημα με παλιό λειτουργικό μπορεί να έχει το αντίστροφο αποτέλεσμα.

Δεν υπάρχει “one size fit all”, με το παράδειγμα του mac παραπάνω το να κάτσω στο παλιό OSX είχε νόημα, δεν έχανα σοβαρά πράγματα, μόνο μικροεξτρά. Από την άλλη το να έχει κάποιος ένα σύστημα για παράδειγμα με C2D και 4GB RAM, το να μείνει στα αρχαία ΧΡ θα του στερήσει απίστευτα σε επιδόσεις (το έχω ζήσει και σας το λέω), γιατί πολύ απλά τα ΧΡ είναι πολύ παλιό λειτουργικό και δεν αξιοποιεί το νεότερο hardware, δηλαδή το hardware έχει δύναμη να αντέξει νεότερο λειτουργικό, νομίζατε ότι δεν έχει γιατί δεν το έβλεπαν τα ΧΡ. Αν όμως έχετε ένα παλιότερο σύστημα όπως για παράδειγμα ένα μονοπύρινο Pentium 4 με 2GB RAM, η καλύτερη λύση θα ήταν να βάλετε κάποια έκδοση του linux, με την οποία το σύστημα θα τρέχει σαφώς καλύτερα και πολύ πιθανό να δουλεύουν πράγματα που πριν δεν δούλευαν, πχ αναπαραγωγή FullHD video.

Άλλο ενδιαφέρον παράδειγμα είναι η περίπτωση ενός γνωστού μου. Ο πατέρας του, παλιός επιγραφοποιός δεν έχει πρόβλημα με τους υπολογιστές, μια χαρά τα πάει με την τεχνολογία. Έχει όμως ένα παλιό κοπτικό μηχάνημα που συνδέεται μόνο με το αρχαίο συριακό καλώδιο και υπάρχουν drivers μόνο για Windows 98. Το να αγοράσει καινούργιο κοπτικό θα του κόστιζε κοντά 2 χιλιάρικα, οπότε έκανε το αυτονόητο. Κράτησε τον παλιό του υπολογιστή, με μια παλιότερη έκδοση του corel draw.

Ο μέσος καταναλωτής τεχνολογίας στις μέρες μας θα είχε πετάξει το κοπτικό μαζί με τον υπολογιστή για νεότερα που στην πραγματικότητα δεν θα του προσέφεραν κάτι περισσότερο (ναι είναι γρηγορότερα, αλλά όταν έχεις 5 επιγραφές την μέρα να κόψεις, μπορείς να περιμένεις και το παλιό να τις κόψει). Έχω δει ανθρώπους να μην αναβαθμίζουν το photoshop που δουλεύουν γιατί βγάζουν την δουλειά τους μια χαρά με την παλιά έκδοση και επιπλέον γλιτώνουν την αναγκαστική αναβάθμιση που επιβάλει η νεότερη και πολύ πιο βαριά (χωρίς λόγο αρκετά συχνά) έκδοση του προγράμματος και του λειτουργικού.

Θέλω να καταλήξω ότι δεν χρειάζεται να πετάμε λεφτά χωρίς να το σκεφτούμε λίγο, βλέπω κάτι σούργελα να αγοράζουν iMacs των € 2000 για να μπούνε στο Facebook… € 2000! Ούτε καν Windows δεν χρειάζεσαι για να μπεις στο Facebook στις μέρες μας… Και δεν το έκαναν για το πουλ μουρ, το έκαναν γιατί παρασύρθηκαν από την αγορά, ήθελαν το πιο γαμάτο σύστημα για να μπαίνουν στο Facebook, θα μπορούσαν να τα είχαν ακουμπήσει και σε alienware που τρέχει τα πάντα ultraduprafullOMG4xMSAAAAAA και δεν συμμαζεύεται, για να μπαίνουν στο Facebook, ενώ το μόνο που χρειάζονταν ήταν € 200 για ένα σύστημα και άλλα € 150 για μια οθόνη… ούτε καν λειτουργικό (γιατί το Ubuntu είναι τζάμπα). Στην gaming πλευρά πάλι δεν χρειάζεται να κυνηγάμε το τέλειο, δεν υπάρχει τέλειο. Αν το μικροεφέ που βάζει επιπλέον η ρύθμιση των ultra settings δεν το βλέπει κανείς, αλλά κόβει το framerate στο μισό, ε ναι, το “κρατάς λάθος”.

Την επόμενη φορά λοιπόν, ζυγίστε την κατάσταση, δείτε πως μπορείτε να την βελτιώσετε. Άλλωστε ζούμε μια εποχή που οικονομικά δεν είμαστε για ανοίγματα και θα βόλευε να ξεζουμίζουμε τις συσκευές μας πριν τις πετάξουμε. Αν είστε χιπστεράδες μάλιστα μπορείτε να το παίξετε και οικολόγοι, σαφώς το να κρατήσει μια συσκευή 5 χρόνια έχει μικρότερο “environmental impact” από το να την πετάξεις στα 2 για μια νεότερη. Μην ψαρώνετε από τον μάρκετινγκ λοιπόν!