H ανώριμη online κοινωνία μας
Οι εποχές αλλάζουν, οι άνθρωποι αλλάζουν, η νοοτροπία αλλάζει, όπως και τα μέσα έκφρασης και επικοινωνίας. Κάποτε παίρναμε τηλέφωνα, μετά στέλναμε μανιωδώς SMS, αργότερα στο MSN και πλέον στο Facebook. Ποιός ξέρει τι έπεται;
Σταδιακά, ο πληθυσμός του κόσμου διπλασιάστηκε (εντάξει, υπερβάλλω). Και δεν το εννοώ κυριολεκτικά…Είχαμε x δισεκατομμύρια ανθρώπους πάνω σε τούτη τη Γη, τώρα έχουμε x+1 δις. Φυσικά μετράω το 1 δις χρήστες του Facebook, milestone πού κατέκτησε πριν λίγες μέρες. Για κάθε Δημήτρη, Γιώργο, Κώστα, υπάρχει και ο αντίστοιχος «ψηφιακός» εαυτός του, με τις φωτογραφίες του, τα ενδιαφέροντά του, τους φίλους του. Πού δεν ταυτίζονται απαραίτητα πάντα με του «πραγματικού» ατόμου.
Παραδεχτείτε το: Πόσοι από εσάς ανοίγετε το Facebook, first thing in the morning; Για να δείτε νέα, updates, να πείτε μια καλημέρα και αργότερα να επικοινωνήσετε με φίλους για να κανονίσετε εξόδους, με συνεργάτες για να κάνετε τις μπίζνες σας και ούτω καθ’εξής. I know I do. Και γιατί όχι, αφού η πλατφόρμα συγκεντρώνει τα περισσότερα άτομα πού με ενδιαφέρουν από το περιβάλλον μου, για τους υπόλοιπους έχω ακόμα το τηλέφωνο (άντε και το e–mail). Η ψηφιακή, αυτή, κοινωνία, έχει αποκτήσει πλέον αρκετά μέλη για να τη δούμε σαν μια σοβαρή ύπαρξη, πού δε μπορεί να παραβλέψει κανένας κοινωνιολόγος, καμία κυβέρνηση, καμία επιχείρηση.
Όπως και κάθε οργανωμένη κοινωνία, λοιπόν, πρέπει να διέπεται από κανόνες για την ομαλή λειτουργία της. Όπως λέμε «νόμους». Και φυσικά να υπάρχουν οι αντίστοιχες υποχρεώσεις αλλά και τα δικαιώματα για τους χρήστες-πολίτες. Βεβαίως, όλα έχουν προβλεφθεί από το Facebook. Με μια μικρή λεπτομέρεια, όμως. Τι γίνεται όταν οι χρήστες αδιαφορούν για τα «κοινά», δεν ασχολούνται με τους κανονισμούς, γενικά δεν τους απασχολεί το τι γίνεται στην κοινωνία τους, αρκεί αυτοί να είναι καλά μέσα στο μικρό κύκλο των 50, 100, 2000 φίλων τους; Ποιό είναι το επίπεδο αυτής της, εξωτερικά απαστράπτουσας, αλλά εκ των έσω αθεμελίωτης, κοινωνίας;
Γιατί αυτό βλέπω όταν το Facebook, για 3η φορά τα τελευταία χρόνια ξεκινά ένα poll/vote για την τροποποίηση των “Terms and Conditions”, πού τόσες αντιδράσεις έχουν προκαλέσει τα τελευταία χρόνια όσον αφορά την προστασία των προσωπικών δεδομένων, την πολιτική διαφήμισης του Facebook κ.λπ. κ.λπ…και την ίδια ώρα οι χρήστες πού καλούνται να αποφασίσουν για ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας τους, σφυρίζουν αδιάφορα; Recap: Το Facebook κάνει κάποιες -σοβαρές- αλλαγές στον κανονισμό του, για τους οποίους το νομικό επιτελείο δούλευε μέρες, βδομάδες, μήνες. Δεν τους περνάει με το έτσι θέλω (Δημοκρατία γαρ) αλλά ορίζει ψηφοφορία για να εγκριθούν από τους χρήστες. Και φυσικά, όπως θα γινόταν και σε οποιαδήποτε «κανονική» κοινωνία, απαιτεί συμμετοχή τουλάχιστον του 30% των χρηστών για να γίνει δεκτή η ψήφος τους, αλλιώς οι αλλαγές περνάνε αυτόματα. Θέλετε να σας πω πόσοι χρήστες ψήφισαν την περασμένη φορά, για ακόμα πιό σημαντικές αλλαγές; 342.000. Δηλαδή το 0,0342% των (τωρινών, έστω) χρηστών. Χμμμμμ…
Θα μου πείτε, γιατί, στην πραγματική δημοκρατική κοινωνία μας, ασχολούμαστε περισσότερο; Αν αύριο γινόταν δημοψήφισμα π.χ. για το αν θα είχε δικαίωμα μια πιτσαρία (αληθινό παράδειγμα, το ξέρετε μάλλον) να μου στέλνει φακέλους με διαφημιστικά στο όνομά μου επειδή μια φορά αγόρασα μια πίτσα από κάπου πού δε θυμάμαι καν, θα πηγαίναν 3 εκατομμύρια Έλληνες να ψηφίσουν; Ακόμα κι αν αυτό αφορούσε όλες τις εταιρείες; Εδώ δε «βρίσκουμε» 5 λεπτά να κάνουμε ένα τηλέφωνο σαν άνθρωποι και γράφουμε με το ένα χέρι στο chat, με το άλλο τρώμε, ενώ κάνουμε ένα τσιγάρο, την ώρα πού με την άκρη του ματιού δουλεύουμε στον υπολογιστή. Θα τρέχαμε να ψηφίσουμε για κάτι τόσο «ασήμαντο» (σε σχέση με το Κυπριακό);
Το πρόβλημα ξεκινά προφανώς από την κοινωνία, τη νοοτροπία μας, το «άσε να το κάνουν οι άλλοι για μένα, ό,τι πούν συμφωνώ». Ή το «δε βαριέσαι, και τι έγινε;». Όταν όμως βλέπουμε τόσο μηδαμινά ποσοστά συμμετοχής στα κοινά του Facebook, πού αν μη τι άλλο επηρεάζει την καθημερινότητά μας πολύ περισσότερο απ’όσο αντιλαμβανόμαστε μερικές φορές (για πείτε μου, πού αλλού στο παρελθόν είχατε φόρα-παρτίδα προσωπικές φωτογραφίες, βίντεο, τηλέφωνα, ενδιαφέροντα κ.λπ.;), δε γίνεται παρά να βυθιζόμαστε σε σκέψεις. Μήπως η ψηφιακή ζωή μας κάνει ακόμα πιό ανεύθυνους σαν άτομα απέναντι στο κοινωνικό σύνολο; Μήπως πρέπει να γίνει υποχρεωτική η ψήφος και σε αυτή την περίπτωση, για όλους τους χρήστες; Μήπως πρέπει σιγά-σιγά να βλέπουμε πιό σοβαρά την «δεύτερη», αυτή, ζωή μας και όχι σαν κάτι αστείο, που κάνουμε για να περνά η ώρα;
Ο καιρός τα αλλάζει όλα. Σίγουρα, κάποια στιγμή θα γίνουν όλα τα παραπάνω, είτε με τη θέλησή μας, είτε υποχρεωτικά, είτε υποσυνείδητα, σε βάθος χρόνου. Αυτό δε σημαίνει ότι δε πρέπει να κοιτάμε γύρω μας και να κριτικάρουμε τα κακώς κείμενα, αυτά πού δε στέκουν, πού θα θέλαμε να αλλάξουμε, πού θεωρούμε «λάθος». Και αυτή τη στιγμή, το Internet είναι ακόμα στη φάση της αναρχίας, πού προσπαθεί σπασμωδικά να δαμαστεί από διάφορες αυταρχικές κυβερνήσεις, από ISPs, από RIAA/MPAA κ.λπ. Δομές δεν υπάρχουν, στέρεες βάσεις…μμμ…ούτε. Αυτοί πού έχουν τον έλεγχο θα προσπαθήσουν να εφαρμόσουν στο Internet τους ήδη υπάρχοντες νόμους, σύστημα πού είναι χαμένο «από τα αποδυτήρια», πού ήδη αποτυγχάνει αν παρακολουθήσετε λίγο τις εξελίξεις. Τι πρέπει να γίνει; Χρειάζεται μελέτη, να υπολογιστούν πολλοί κοινωνικοί/πολιτισμικοί παράγοντες πού αυτή τη στιγμή είναι τελείως παραμελημένοι, να σκύψουν πάνω από το πρόβλημα όλοι, γιατί το Διαδίκτυο είναι το μέλλον μας. Και όπως η ταλαίπωρη Αθήνα πού διογκώθηκε σε τεράστιο βαθμό χωρίς το απαραίτητο πλάνο και σήμερα υποφέρει λόγω υπερπληθυσμού, όπως η φούσκα της ελληνικής οικονομίας, η οποία στηρίχθηκε πάνω σε σαθρά θεμέλια και στην πρώτη δυσκολία κατέρρευσε, έτσι θα συμβεί και με την online κοινωνία μας, αν δεν παρθούν τα κατάλληλα μέτρα.
Δεν αρκεί να ευχόμαστε για το καλύτερο και να προτάσσουμε το δάκτυλο προς κάθε τι πού μας ενοχλεί, πρέπει να ΔΡΑΣΟΥΜΕ. Ξεκινήστε από εδώ:
https://apps.facebook.com/fbsitegovernance/
Έχετε μέχρι τις 10 Δεκέμβρη. Είστε μέλος αυτής της κοινωνίας, βοηθήστε τη να αναπτυχθεί σωστά.
tl;dr
Ό,τι πεις συμφωνώ.
Ελπίζω να έχω πιάσει το στοχασμό!
Δεν γνωρίζω τι μπορεί να γίνει στον ψηφιακό κόσμο. Θα μπορούσε πχ αύριο να ψηφιστεί ένας νόμος περί πειρατείας που να ισχύει αναδρομικά. Τι εχεις¨κατεβάσει ¨ μέχρι σημερα? ωραία, τοσα ευρώ πρόστιμο. Κάτι αντίστοιχο με αυτο που συμβαίνει πραγματικά με τους φόρους στη χώρα μας. Πόσοι απο μας ασχολήθηκαν? πόσοι νέοι? πόσοι μεγαλύτεροι? εκτός απο την καθημερινή κουβέντα “καφενείου” τι ουσιαστική αντίδραση είχαμε? δυστυχώς όλοι ζουν και ακολουθούν την τροχιά τους… Η βαρύτητα των καθημερινών αναγκών μας, δουλειά-οικογένεια-διασκέδαση-προσωπικός χρόνος αλλα και η ιδιοσυγκρασία μας σα λαός (το πιστεύω) δε μας επιτρέπει να κοιτάμε πέρα απο αυτά. Λέμε πως ότι είναι να έρθει ας έρθει. Αν δεν ασχολούμαστε με την πραγματικότητα, θα ασχοληθεί κανεις με κάτι το οποίο είναι κάτι που απλά περνάει την ώρα του? και σου λέει, νταξει μωρε τι κάνω στο φεησμπουκ, παίζω κανά φάρμβιλ, βάζω καμμιά φωτό, μιλάω με κανά φίλο, τι να μου κάνουν δηλαδή? δεν είναι και άστοχο βέβαια αυτο… Τώρα το θέμα είναι ότι όπως λέει ο λαός μας… Τρώγοντας έρχεται η όρεξη… Η ψήφιση-τροποποίηση κάποιου κανονισμού-νομού κτλ χωρίς καμμιά αντίδραση σιγά σιγά θα μας καταντήσει έρμαια!
Πολύ καλό και μεστό άρθρο.
σοου τρου