REVIEWS

IRONY CURTAIN: From Matryoshka with Love

Όταν τα ψυχροπολεμικά στερεότυπα επανεμφανίζονται το 2019.

Θα ξεκινήσω με ένα ένοχο μυστικό: πάντα έτρεφα μεγάλη αγάπη για τα adventure games, ως το είδος που με μύησε για τα καλά στο PC gaming. Η σειρά Monkey Island έχει ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου ως το ιδανικό πάντρεμα μεταξύ χιούμορ και έξυπνων γρίφων (με εξαίρεση ίσως το pop culture τσίρκο του Escape from Monkey Island). Άλλωστε αναφερόμαστε σε ένα είδος που έχει ως αποκλειστικό στόχο να ψυχαγωγήσει τον παίκτημ να του δώσει αυτήν την απόλαυση/επιβράβευση της επίλυσης ενός γρίφου χωρίς κανένα βοήθημα. Επομένως, δεν θα μπορούσα παρά να νιώθω ενοχή που δεν έχω ασχοληθεί πιο συστηματικά με εκπροσώπους του είδους, στο βαθμό που θα ήθελα.

Έπειτα από διάφορα σφηνάκια (πχ. Primordia), όταν είδα το νέο πόνημα των Πολωνών Artifex Mundi, το Irony Curtain: From Matryoshka with Love, ερωτεύτηκα αμέσως το εικαστικό του τομέα, που παρέμπε σε αθώες και πάλαι πότε περασμένες εποχές όταν έκανα τα πρώτα, δειλά βήματα στο PC gaming. Το περιτύλιγμα με κέρδισε, η ουσία όμως όχι και τόσο. Ας εξετάσουμε το γιατί.

Το δωμάτιο του Evan στην εντέλεια… από τη μαμά του Evan.

To Irony Curtain μας τοποθετεί στα υποδήματα του Evan, ενός ιδιαίτερα αγαθού νέου προσκείμενου στην παγκόσμια ιδέα του κομμουνισμού και εξαιρετικά εγκάρδιου προς τη χώρα που φέρεται να τον υλοποιεί: τη Ματριόσκα. Έπειτα από μία ιδιαίτερα αποτυχημένη δημόσια ομιλία, στην οποία κατάφερε να είναι μπει εμβόλιμα, ο Evan έρχεται σε επικοινωνία με πράκτορες από την άλλη πλευρά του Σιδηρούν Παραπετάσματος και εν συντομία πακετάρεται (κυριολεκτικά) για να διεισδύσει στην ουτοπία της Ματριόσκα. Πολύ σύντομα θα καταλάβει, παρόλη την άρνησή του, ότι τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά από τα θεωρητικώς αναμενόμενα.

Φήμες λένε ότι ο Evan (ή Ivan κατά τους Ματριοσκανούς) συνεχίζει ακόμη και σήμερα να απαριθμεί απαγορεύσεις.

Εν συντομία, αυτή είναι η αρχική πράξη του παιχνιδιού. Έπειτα από διάφορα κωμικά συμβάντα θα καταλάβουμε ότι βρισκόμαστε εν μέσω μίας συνομωσίας που μόνο εμείς μπορούμε να αποτρέψουμε. Ο Evan κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού θα ωριμάσει και θα “ταρακουνηθεί” από τα καθαρά ιδεώδη που ακολουθεί, θα επανεξετάσει λίγο τις προτεραιότητές του, αλλά και την αντίληψή του για τον κόσμο. Η Artifex Mundi ισχυρίζεται ότι το Irony Curtain είναι μία σατιρική παρωδία του ψυχροπολεμικού κλίματος της δεκαετίας 50s, μία εξέταση στα άκρα των δύο κατεξοχήν ιδεολογικών στρατοπέδων εκείνης της χρονολογικής περιόδου. Στην πραγματικότητα το παιχνίδι δεν ξεφεύγει ιδιαίτερα από τα ψυχροπολεμικά στερεότυπα και αστεϊσμούς της “δυτικής” αντίληψης για το ανατολικό μπλοκ, χωρίς να σημαίνει ότι δεν αφήνει, έστω και επιφανειακά, στο απυρόβλητο και το κλίμα που επικρατούσε στην μακαρθική Β. Αμερική.

“Λίγη σημασία έχουν όλα αυτά, σύντροφε. Λίγη βότκα, λίγο τσάι και θα τα υπόλοιπα περνάνε!”

Αντλώντας έμπνευση από κλασσικά adventures της LucasArts (Monkey Island) και της Daedalic Entertainment (Deponia) προσπαθεί να αποτυπώσει τον Evan ως μία εξέλιξη των Guybrush/Rufus με πολύ άνισα αποτελέσματα. Η διακριτή διαφορά μεταξύ των πνευματικών προγόνων και του Irony Curtain είναι ότι ενώ οι κεντρικοί πρωταγωνιστές στους πρώτους είναι από τη φύση τους γκαφατζήδες και αδαείς σε όλες τις δράσεις τους, δεν βελτιώνονται απαραίτητα μέσα από την περιπέτειά τους. Αντιθέτως, η αβάσιμη αυτοπεποίθησή τους ενισχύεται ακόμη περισσότερο μέσα από τις τραγελαφικές καταστάσεις από τις οποίες βγαίνουν αλώβητοι. Σε αντιδιαστολή, ο Evan παρότι μοιράζεται την ίδια προσωπικότητα με τους παραπάνω, στο τέλος χρησιμοποιείται ως αφηγηματικό όχημα διδαχής από τους δημιουργούς. Με άλλα λόγια, το Irony Curtain παρά τη σατιρική του αποστολή στο τέλος δεν ξεφεύγει από την κοινοτυπία να παραδώσει ένα φάτσα-φόρα ηθικό δίδαγμα/punchline μέσω του χαρακτήρα του, γεγονός που μειώνει αισθητά την αφηγηματική του αξία και το τελικό της αποτέλεσμα.

Σοσιαλιστική δυστοπία ή σάτιρα της πραγματικότητας κατά τους δημιουργούς. Σε κάθε περίπτωση, ο εικαστικός τομέας δίνει ρέστα.

Η επιλογή (ανάγκη?) των δημιουργών να γεμίσουν το παιχνίδι με όλα τα “In Soviet Russia…” memes ώστε να γίνει αστείο (ομολογουμένως σε πολλά σημεία είναι) έχει ως αποτέλεσμα οι γρίφοι του παιχνιδιού να παίζουν ρόλο κομπάρσου. Κατά τη διάρκεια των 9 περίπου ωρών που μου πήρε να τερματίσω το παιχνίδι, μόνο μία φορά συνάντησα έναν πραγματικά έξυπνο γρίφο που να απαιτεί ευρηματική σκέψη (lateral thinking) και συνδυασμό πολλαπλών στοιχείων μέσω επαγωγής (σε αντίθεση με το εξαιρετικό Primordia για παράδειγμα). Τερματίζοντας το παιχνίδι αποκόμισα την εντύπωση ότι σχεδιάστηκε πρώτα το σενάριο και οι εικαστικές μακέτες του παιχνιδιού και έπειτα οι γρίφοι υπάχθησαν σε αυτά. Δεν είναι ότι δεν δένουν οργανικά με το υπόλοιπο σκηνικό, αλλά σε αρκετά σημεία το παιχνίδι σε δείχνει να σε σέρνει από τη μύτη, χωρίς να απαιτεί ιδιαίτερη σκέψη. Ενδεικτικά, θα αναφέρω και την ύπαρξη ενός mini-game που θα μπορούσε να λείπει εξ’ολοκλήρου από το παιχνίδι, αφού δεν συνεισφέρει πουθενά. Σε αυτόν τον τομέα, η Artifex Mundi έδειξε ότι έχει ακόμη περιθώρια βελτίωσης (μέχρι πρότινος έβγαζε μόνο Hidden Object Games) στο χώρο των point-and-click adventures.

Και μιας και μιλάμε για Hidden Objects. Δεν κοιμάται. Τον Hellion περιμένει.

Παρά την απλότητα των γρίφων, το Irony Curtain διαθέτει ένα προαιρετικό και έξυπνο σύστημα hints ενσωματώμενο ως hotline μέσα στο παιχνίδι (ευθεία παραπομπή στο τηλέφωνο της LucasFilms στο Monkey Island). Σε ένα σημείο κάθε περιοχής μπορούμε, έτσι και “κολλήσουμε”, να αλληλεπιδράσουμε ώστε να λάβουμε ένα hint για το τι πρέπει να κάνουμε μετά. Τα μικρά αυτά στοιχεία δίνονται έξυπνα μέσω διαλόγου, χωρίς να δίνουν εντελώς όλη τη λύση. Η ζωή γίνεται ακόμη ευκολότερη με την απεικόνιση των hotspot σε κάθε οθόνη κάθε φορά που πατάμε το Spacebar (όλος ο υπόλοιπος χειρισμός γίνεται με το ποντίκι). Συνδυάστε τα παραπάνω με ένα αρκετά στριφνό save system- τύπου… Diablo 2- για το οποίο ο Τσουρινάκης θα έσκιζε τα ιμάτιά του (μόνο ένα save καθόλο το playthrough), και έχουμε να κάνουμε με ένα παιχνίδι “μονόδρομο” αρκετά χαμηλής δυσκολίας.

Τιμητική προμοσακούλα αν καταφέρετε να βρείτε όλα τα easter eggs της εικόνας!

Παρά το αρκούντως εκβιασμένο “διδακτικό” χαρακτήρα του περιεχομένου του και τους αρκετά χάρτινους χαρακτήρες του (πέραν του Evan οι υπόλοιποι NPC αναπτύσσονται σε ελάχιστο βαθμό και βρίσκονται εκεί για να… βρίσκονται), το Irony Curtain διαπρέπει σε δύο τομείς που το καθιστούν μία ευχάριστη εμπειρία: τα easter eggs και το εικαστικό του. Το παιχνίδι βρίθει από αναφόρες σε παλαιότερα adventures και δεν διστάζει να δείχνει τις επιρροές του σε παιχνίδια-σταθμούς στην ιστορία των point-and-click adventures. Όπως είπαμε Daedalic και LucasArts έχουν την τιμητική τους, αλλά θα βρείτε αναφορές και σε πιο πρόσφατους αντιπροσώπους του είδους. Δεν μπορώ να κρύψω ότι ένα χαμόγελο έσκαγε πού και πού, όταν έπιανα τις αναφορές είτε από τον ίδιο τον Evan είτε από αντικείμενα/γρίφους στους ένδοξους προγόνους του Irony Curtain.

Μία αναλογία του γενεαλογικού δέντρου του ίδιου του παιχνιδιού.

Αυτό που ομολογουμένως με τράβηξε στο Irony Curtain ήταν η εικαστική του προσέγγιση, εμπνευσμένη σε πολύ μεγάλο από το Curse of Monkey Island. Ένα ιδιότυπο πάντρεμα σοσιαλιστικού ρεαλισμού, απολυταρχικής δυστοπίας με την απαραίτητη κωμική υπερβάλλουσα διαστρέβλωση οδηγεί σε πανέμορφες μακέτες που πλαισιώνουν τη δράση του Evan. Οι καλλιτέχνες έχουν δώσει τον καλύτερό τους εαυτό (όπως γράφουν και οι προγραμμιστές σε μία γραμμή διαλόγου-σπάσιμο του τέταρτου τοίχου) και το αποτέλεσμα τους δικαιώνει απόλυτα, αφού το Irony Curtain δεν έχει σε τίποτα να ζηλέψει το Deponia, που έχει παραπλήσια αισθητική.

Απόλυτα αληθινό για όλα τα περιβάλλοντα του παιχνιδιού!

Τελικά αυτό που αποκόμισα από το Irony Curtain είναι ότι οι δημιουργοί είχαν ως πρωταρχικό στόχο να καταφερθούν με σατιρικό (ειρωνικό?) τρόπο του υπαρκτού σοσιαλισμού, και των αποτελεσμάτων του, όπως τον έζησαν στην Πολωνία και έπειτα να φτιάξουν ένα δυνατό adventure. Αυτή η εντύπωση πηγάζει από το γεγονός ότι ενώ το παιχνίδι βρίθει λεπτομέρειας στα περιβάλλοντα και στα (αντι-)σοβιετικά memes, είναι αρκετά αδύνατο στη συνοχή και τη σωστή δόμηση γρίφων, μιας και δεν δείχνουν να είναι ενταγμένοι σωστά στο ευρύτερο σεναριακό πλαίσιο παρά ελαχίστων εξαιρέσεων. Τα αντικείμενα δίνονται όποτε τα χρειαστούμε για να περάσουμε ένα εμπόδιο, το ίδιο και η προτροπή για τον εκάστοτε γρίφο. Κάποια μικρά bugs, που δείχνουν να διορθώνονται, μειώνουν λίγο από την εμπειρία. Παρόλα αυτά το Irony Curtain είναι μία τίμια πρόταση για κάποιον που θέλει να περάσει ένα διασκεδαστικό δεκάωρο. Οι φίλοι του είδους που έχουν ακολουθήσει τους αντάξιους διαδόχους της χρυσής εποχής των adventure games, θα περάσουν όμορφα αλλά χωρίς να δυσκολευτούν ιδιαίτερα.

In Mother Matryoshka, game reviews you...

ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ - 79%

79%

Χαβιάρι γιόκ. Μόνο χρένο.

Ένα πολύ βατό, οπτικά όμορφο adventure που δίνει την εντύπωση ότι οι γρίφοι ήταν ίσως το δευτερεύον στοιχείο στο οποίο έδωσαν βάση οι δημιουργοί του.

Παύλος Γεράνιος

Γέννημα-θρέμμα της Υπερβορείας, ο Παύλος έκανε καιρό να γνωρίσει την αλληλεπίδραση με την οθόνη. Τα πρώτα παιχνίδια που θυμάται να παίζει ήταν τα Gran Prix, Test Drive, Digger και Flight για DOS σε εποχές που οι περισσότεροι είχαν πλέον Windows... Αυτό δεν τον πτόησε και αγάπησε τη Μητέρα Πλατφόρμα από την πρώτη στιγμή. Θήτευσε και στην άγονη παραμεθόριο των κονσολών (πάντα σε σπίτια φίλων, ποτέ στο δικό του), αλλά το PC ήταν αυτό που τον κράτησε. Λάτρης των ποιοτικών τίτλων από όλα τα είδη, θεωρεί πώς η ιστορία και αυτό που θέλει να πει το παιχνίδι ως μέσο είναι το κυριότερο και όχι η ταμπέλα. Υπάρχουν πάντα οι εξαιρέσεις φυσικά...

4 Comments

Αφήστε μια απάντηση

Related Articles

Check Also
Close
Back to top button
elEL