
KINGDOM COME: DELIVERANCE II
Έχουν περάσει 7 χρόνια παρά λίγες ημέρες από την κυκλοφορία του Kingdom Come: Deliverance της Warhorse Studios. 7 μακρά και ταραχώδη χρόνια από την ένδοξη στιγμή που ο Θεός, στην απέραντη σοφία Του, αποφάσισε πως ήρθε η ώρα εμείς οι αμαρτωλοί να λυτρωθούμε επιτέλους έστω και για λίγο από τις μίζερες ζωές μας μέσα από ένα χωροχρονικό ταξίδι στη Βοημία του 15ου αιώνα. 7 μαύρα χρόνια γεμάτα αβεβαιότητα και προσμονή για το πότε επιτέλους θα ερχόταν η ώρα να συνεχιστεί στις οθόνες μας το ταξίδι του Henry από το Skalitz, ένα ταξίδι που τον βρήκε να πορεύεται μέσα από φωτιά, αίμα και ατσάλι, και από ένας απλός χωρικός στα αποκαΐδια της πατρίδας του να καταλήγει ένας σκληραγωγημένος πολεμιστής και όργανο των δυνάμεων που είναι ικανές να μετασχηματίσουν τη μοίρα της Βοημίας, της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ίσως και ολόκληρης της Ευρώπης. Η ώρα αυτή, εν Χριστώ αδελφοί μου, ήγγικεν. Το Kingdom Come: Deliverance II, είναι επιτέλους εδώ!

Τα κυριότερα gameplay features και οι νέοι μηχανικοί που εισάγει το sequel στην KCD συνταγή έχουν λίγο-πολύ αναλυθεί ήδη στο αντίστοιχο προ ολίγων εβδομάδων preview άρθρο, το οποίο προτείνω να διαβάσετε για μάθετε περί τίνος ακριβώς πρόκειται. Το παρόν review θα ασχοληθεί κυρίως με όσα δεν μπορούσαν να ειπωθούν στο preview, και με τις γενικότερες εντυπώσεις που προέκυψαν μετά την ολοκλήρωση του KCD2 ύστερα από ενασχόληση περίπου 120 ωρών.
In Medias Res
Το setpiece δράσης στην εισαγωγή του KCD2 λαμβάνει χώρα… λίγο πριν το φινάλε του game. Σε αυτό βλέπουμε παλιούς φίλους, όπως ο Hans Capon και ο θρυλικός Father Godwin, να πολεμούν στο πλευρό νέων και αγνώστων σε εμάς χαρακτήρες, υπερασπιζόμενοι ένα κάστρο υπό πολιορκία. Στην κορύφωση του setpiece λαμβάνουμε ένα μήνυμα “several weeks earlier…”, η δράση μεταφέρεται στο “παρόν” και η πλοκή του κυρίως game είναι ουσιαστικά τα γεγονότα που οδηγούν από το τέλος του πρώτου KCD μέχρι την παραπάνω πολιορκία, και την έκβαση αυτής.
Η εισαγωγική πολιορκία μάλλον θέτει τις βάσεις για το τι θα ακολουθήσει στο game, καθώς οτιδήποτε βλέπουμε στο KCD2 φαντάζει κατά πολύ ενισχυμένο σε σχέση με τα αντίστοιχα σκηνικά στο KCD. Αυτό δικαιολογείται και από το σαφώς υψηλότερο διακύβευμα της πλοκής σε σχέση με το KCD. Άλλωστε, τα γεγονότα στο πρώτο game αποτελούσαν απλώς ένα κομμάτι του παζλ που είναι η πολιτική κατάσταση στη Βοημία, και πλέον στο KCD2 βλέπουμε να δραστηριοποιούνται και να συμμετέχουν ενεργά οι μεγαλύτεροι παίκτες του ευρύτερου πολιτικού παιχνιδού, με ό,τι συνεπάγεται αυτό.

Έτσι, από πλευράς δράσης, οι μάχες στο KCD2, οι πολιορκίες, ο αριθμός εμπλεκομένων στρατιωτών αλλά και ο οπλισμός που φέρουν αυτοί, κάνουν τα αντίστοιχα σκηνικά στο KCD να φαντάζουν απλά τοπικά skirmishes. Η δε σκηνοθεσία και ευρύτερη απόδοση αυτών των σκηνικών, αναγάγει το KCD2 κυριολέκτικά στο στάτους ενός κινηματογραφικού αριστουργήματος. Αντίστοιχη γιγάντωση υπάρχει και στον σχεδιασμό του κόσμου. Οι 2 χάρτες του παιχνιδιού (ο πρώτος η περιοχή γύρω από το κάστρο Trosky, ο δεύτερος η περιοχή γύρω από την πόλη Kuttenberg, με δυνατότητα ταξιδιού μεταξύ των 2 μετά από ένα σημείο της πλοκής) δημιουργούν έναν game world που ουσιαστικά είναι διπλάσιος σε μέγεθος (!) σε σχέση με τον κόσμο του KCD.
Βέβαια, παράλληλα με τις πολιτικές μηχανοραφίες στο κορυφαίο επίπεδο, το KCD αποτελεί και την προσωπική ιστορία του πρωταγωνιστή Henry. Και εδώ υπάρχει αντίστοιχη ενίσχυση σε σχέση με το KCD. Αφενός, καθαρά από πλευράς περιεχομένου, βλέπουμε τον Henry να γίνεται ακόμα πιο σημαντικός παίκτης (στο βαθμό που του επιτρέπει η κοινωνική του θέση, προφανώς), να συναναστρέφεται με κορυφαίες φιγούρες, να αναλαμβάνει κρίσιμες και άκρως επικίνδυνες (και εξίσου εντυπωσιακές και αξιομνημόνευτες) αποστολές, και να ενισχύει ακόμα περισσότερο τις ικανότητές του, τόσο κοινωνικά όσο και πολεμικά. Επίσης βλέπουμε και τα περισσότερα από τα ανοιχτά σεναριακά μέτωπα που αφήνει το KCD να ολοκληρώνονται, κυρίως όσον αφορά τις επιδιώξεις του Henry για εκδίκηση απέναντι σε αυτούς που συμμετείχαν στον αφανισμό του Skalitz και τον θάνατο των γονιών του.

Αφετέρου, και σε απευθείας συνάρτηση με αυτό το τελευταίο, έρχεται και μια από τις σημαντικότερες κατ’εμέ προσθήκες στο KCD2. Μεταξύ όλων των μαχών που λαμβάνουν χώρα στο game, υπάρχει και η μάχη για την ψυχή του ίδιου του Henry, ο οποίος πρέπει να επιλέξει αν θα μείνει καλός χριστιανός, πιστός στις αρχές και τις διδαχές του πατέρα του, ή αν θα ενστερνιστεί πλήρως τη φιλοσοφία ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα και θα κάνει τα πάντα για να πετύχει την εκδίκησή του απέναντι σε όσους τον έχουν βλάψει. Υπό αυτό το πρίσμα, τα σημαντικότερα quests της κυρίως πλοκής προσφέρουν επιλογές ως προς την έκβασή τους (με κάποιες εξ αυτών να απαιτούν την εκπλήρωση προαιρετικών objectives για να μπορούν να επιτευχθούν), με ποικίλα αποτελέσματα τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα.
Αν θα επιλέξουμε να σκοτώσουμε κάποιον ή θα τον αφήσουμε να ζήσει, αν θα επιτρέψουμε σε έναν παλιάνθρωπο να υπερασπιστεί τον εαυτό του σε μάχη ή θα τον σκοτώσουμε ενώ είναι άοπλος και ανυπεράσπιστος, αν θα ισοπεδώσουμε ένα χωριό όπου εδρεύουν αντίπαλοι στρατιώτες αλλά που κατοικείται και από πολλούς αθώους χωρικούς, αν θα είμαστε δίκαιοι και αδέκαστοι ή θα επιδιώξουμε ηθικές εκπτώσεις για να επιτύχουμε τους σκοπούς του Henry, όλα τα παραπάνω επηρεάζουν λίγο ή πολύ τις εξελίξεις αλλά και την κατάσταση του Henry στο φινάλε του game. Είναι γεγονός πως, παρά την σπουδαιότητά του ως game, το πρώτο KCD παρουσίασε μια κεντρική πλοκή η οποία σε τελική ανάλυση ήταν άκρως γραμμική, και η δυνατότητα στο KCD2 για μικρές επιλογές που επηρεάζουν έστω και λίγο τα πράγματα είναι άκρως ευπρόσδεκτη για εμένα. Εξυπακούεται πως τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τις επιλογές και πολλαπλές εκβάσεις που ούτως ή άλλως υπάρχουν στα περισσότερα sidequests, αυξάνουν και το replayability του τίτλου.

Mons Kutna
Ιδιαίτερη μνεία οφείλει να γίνει και για την Kuttenberg, την ευρύτερη περιοχή της οποίας επισκεπτόμαστε μετά τα μισά περίπου του game, μόλις στο πλαίσιο της πλοκής εκπληρώσουμε τις υποχρεώσεις μας γύρω από το κάστρο Trosky. Την εποχή που διαδραματίζεται το game, η Kuttenberg είναι η δεύτερη σημαντικότερη πόλη της Βοημίας μόνο μετά από την ίδια την Πράγα, καθώς εκεί βρίσκονται τα ορυχεία ασημιού, τα χυτήρια και τα νομισματοκοπεία όπου παράγονται τα Γρόσια της Πράγας, ένα από τα δημοφιλέστερα νομίσματα της Κεντρικής Ευρώπης (και νομισματική μονάδα των KCD). Η σημασία της πόλης αντικατοπτρίζεται και στην in-game απεικόνισή της, καθώς η Kuttenberg στο KCD2 είναι μακράν της δεύτερης η μεγαλύτερη και πλουσιότερη πόλη που επισκεπτόμαστε στην πορεία των 2 games.
Η τειχισμένη πόλη και τα περίχωρα αυτής καταλαμβάνουν τεράστια έκταση στο χάρτη. Μπορούμε να βρούμε εκεί πληθώρα εμπορικών καταστημάτων, πανδοχείων, λουτρών, λεσχών, αποθηκών, κατοικιών για αγρότες και ευγενείς, με πολλές από τις παραπάνω τοποθεσίες να προσφέρουν και πάρα πολλά sidequests ή λοιπά tasks προς ολοκλήρωση. Το εντυπωσιακότερο ίσως είναι πως η πόλη διαθέτει και ένα εκτενέστατο σύστημα υπόγειων στοών, που αποτελούσαν τα παλαιότερα ορυχεία ασημιού και πλέον έχουν πέσει εν πολλοίς σε αχρηστεία και χρησιμοποιούνται κυρίως από διάφορες περιθωριακές ομάδες που προτιμούν να κινούνται αθόρυβα και εκτός οπτικού πεδίου του νόμου. Οι στοές αυτές είναι δαιδαλώδεις και θα κληθούμε να τις επισκεπτούμε στο πλαίσιο της κυρίως πλοκής αλλά και διαφόρων side-quests, ή απλά για sandbox εξερεύνηση και εντοπισμό επικερδών σημείων ενδιαφέροντος.
Έχοντας περάσει αρκετές δεκάδες ώρες περιφερόμενος σε αυτήν, μπορώ να πω πως η Kuttenberg είναι από τις ομορφότερες πόλεις που έχω επισκεπτεί ποτέ σε κάποιο RPG. Με τον ρεαλιστικό (στο βαθμό του δυνατού) σχεδιασμό της με τα τείχη και τις φρουρούμενες πύλες, τους εμπορικούς δρόμους γεμάτους με καταστήματα, τους σωρούς από σκουπίδια που μαζεύονται εκτός των τειχών, τους πάμπολλους περιφερόμενους κατοίκους, τα πανδοχεία που γεμίζουν με θαμώνες κάθε βράδυ, τις καλλύπιγες εργαζόμενες που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στα λουτρά, το δίκτυο υπόγειων στοών, τα άπειρα και ποικίλα quests που αναλαμβάνουμε εκεί, και τα εξίσου άπειρα μυστικά που υπάρχουν προς εντοπισμό, κυριολεκτικά δε χόρταινα να περιφέρομαι στους δρόμους της. Προφανώς βοηθάει τα μέγιστα και ο εξαιρετικός οπτικοακουστικός τομέας του παιχνιδιού, που βρισκόταν ήδη σε υψηλό επίπεδο στο KCD αλλά στο 2 πραγματικά απογειώνεται.
Adveniat Regnum Tuum
Καθίσταται σαφές πως το KCD2 προσφέρει ακριβώς ό,τι λάτρεψαν οι fans του πρώτου, και μάλιστα σε άκρως εμπλουτισμένο βαθμό. Η πανέμορφη απεικόνιση της Βοημίας των αρχών του 15ου αιώνα, με τα χωριά, τα δάση, τα ποτάμια, τις πόλεις, τους περιφερόμενους ταξιδιώτες, εμπόρους και ληστές, το πολιτικό παιχνίδι γύρω από τη δυναστική έριδα ανάμεσα στον Sigismund, τον Wenceslas και τους υποστηρικτές τους, ο Henry, ο Sir Hans, ο Father Godwin και οι άλλοι αγαπημένοι χαρακτήρες, οι “σκληροί” μηχανισμοί gameplay (να σημειώσω σε αυτό το σημείο πως το σύστημα save με τα Saviour Schnapps υλοποιείται αυτούσιο και στο KCD2, αλλά νομίζω πως πλέον τα αυτόματα saves στη διάρκεια όλων των quests είναι αρκετά συχνότερα σε σχέση με το 1), στοιχεία που εμπλουτίζονται περαιτέρω με έναν τεράστιο world map διάστικτο με τοποθεσίες, quests (με πολλαπλά δυνατά φινάλε), mini-games και λοιπές δραστηριότητες, με εχθρούς για να σκοτώσουμε, με ζώα να κυνηγήσουμε, με όμορφες γυναίκες να κορτάρουμε, με εντυπωσιακά setpieces δράσης όπου συμμετέχουν πολυάριθμα στρατεύματα, με καλογραμμένους νέους χαρακτήρες, με κάποια πραγματικά αξιομνημόνευτα quests που θα συζητηθούν, με επιβεβλημένες δόσεις χιούμορ, και με αυξημένες δυνατότητες για RP ανάλογα με τις επιθυμίες μας.

Προσπαθώ να εντοπίσω ψεγάδια και η αλήθεια είναι πως ελάχιστα πράγματα έρχονται στο νου μου. Gamebreaking bugs δεν συνάντησα σε κανένα σημείο, κάποια ελάχιστα glitches διορθώνονται με το τελευταίο mega-patch που προηγείται της πλήρους κυκλοφορίας, και το παιχνίδι σε γενικές γραμμές είναι τεχνικά αρτιότατο με όλες τις ρυθμίσεις γραφικών στο Ultra. Κάποιες πηγές ενόχλησης μπορούν να επισημανθούν στην… τηλεπάθεια των φρουρών κατά τον εντοπισμό μας μετά από κάποια παράνομη δραστηριότητα – ληστεύεις κάτι ή σκοτώνεις κάποιον στη μία άκρη του χάρτη και φαινομενικά στη μέση του πουθενά, και μόλις φτάσεις στην Kuttenberg οι φρουροί θα σε σταματήσουν στις πύλες επειδή “κάποιος σε είδε να κινείσαι ύποπτα γύρω από ένα σημείο κλοπής/φόνου”. Προφανώς μπορούμε να γλιτώσουμε με τα κατάλληλα speech checks, αλλά ακόμα και έτσι φαντάζει κάπως περίεργο το ότι μπορούν να μας εντοπίσουν τόσο εύκολα υπό αυτές τις συνθήκες.
Επίσης ένα αστείο φαινόμενο που συνάντησα είναι πως όταν έκανα fast travel προς κάποια περιοχή της Kuttenberg το παιχνίδι είναι σα να έκανε μαζικά spawn πολλούς NPCs μαζεμένους γύρω μου οι οποίοι ξεκινούσαν να περιφέρονται αμέσως μετά. Αυτό μπορεί να γίνεται εσκεμμένα για να αυξηθεί η εντύπωση του μεγάλου πλήθους που περιφέρεται στην πόλη, ή να οφείλεται σε κάποια δυσλειτουργία της μηχανής, αλλά όπως και να έχει φαινόταν αρκετά αστείο εκείνη τη στιγμή. Τέλος, με δεδομένη την επιθυμία του τίτλου για “πίστη στην ιστορική πραγματικότητα της εποχής”, η αλήθεια είναι πως έχουν παρθεί από τους σχεδιαστές ορισμένες “μη-ιστορικά πραγματικές” δημιουργικές αποφάσεις προκειμένου να εμπλουτιστεί η αφήγηση (για παράδειγμα, στην Kuttenberg εμφανίζεται να υπάρχει μια εκτενής εβραϊκή συνοικία με τη δική της συναγωγή, κάτι που δεν ίσχυε στην “πραγματική” Kuttenberg της εποχής), αλλά αυτά τα χαρακτηριστικά ακόμα και έτσι καταφέρνουν να υλοποιούνται με τρόπο πειστικό που “βγάζει νόημα” εντός του πλαισίου του κόσμου, και είναι πραγματικά πταίσματα μπροστά στην ευρύτερη ποιότητα του παιχνιδιού.

Σε γενικές γραμμές θα μπορούσα να πω πως η ύπαρξη του KCD2 με κάνει… σχεδόν να ζηλεύω λίγο. Όπως συμβαίνει με την ευρύτερη δυναστική έριδα στο παιχνίδι, υπάρχουν σε όλη τη διάρκεια της μεσαιωνικής ιστορίας της Ευρώπης άπειρες αντίστοιχες ιστορίες που είναι μεν ενδιαφέρουσες αλλά παράλληλα λίγο-πολύ άγνωστες στο ευρύ κοινό πέρα από τις χώρες που εμπλέκονται άμεσα, και που θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση για κάποιο εξαιρετικό RPG. Από όλες αυτές τις ιστορίες, οι δημιουργοί της Warhorse ήταν αρκετά μάγκες και μερακλήδες ώστε να πάρουν κάποιες εξ αυτών οι οποίες αφορούν την χώρα τους και να δημιουργήσουν πάνω σε αυτές εξαιρετικά games που τιμούν το παρελθόν τους ενώ παράλληλα το προωθούν στους μη-γνώστες. Ε, δε μπορώ παρά να αισθάνομαι λίγο πως… “θέλω τέτοιο και για εμάς” (φανταστείτε πχ ένα game αντίστοιχης κλίμακας με τα KCD αλλά που να διαδραματίζεται στην Κωνσταντινούπολη ή τη Θεσσαλονίκη του 11ου αιώνα – κρατάει σημειώσεις κανένας publisher;). Αλλά όπως και να έχει, ανεξαρτήτως χώρας και εθνικότητας, δε μπορούμε παρά να αισθανόμαστε τυχεροί που βιώνουμε ευρωπαϊκά gaming αριστουργήματα όπως το KCD2, που μας μεταφέρουν χωροχρονικά έστω και για λίγες δεκάδες-εκατοντάδες ώρες στην καρδιά γεγονότων που επηρέασαν καθοριστικά την ιστορία της Γηραιάς Ηπείρου. Είθε να βιώσουμε και άλλα!
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ - 93%
93%
Magnum Opus
Ένα κινηματογραφικό αριστούργημα και ένα παιχνίδι-σταθμός για τα ευρωπαϊκά ιστορικά RPG.