REVIEWS

EMPIRE OF SIN

It's good to be bad.

Είναι αυταπόδεικτο σε βαθμό αξιώματος ότι ο John Romero επηρέασε τη βιομηχανία του gaming όταν μαζί με το συνονόματό του Carmack παρέδιδαν το DOOM στον κόσμο. Είναι επίσης γνωστό το πόσο μεγαλεπήβολα σχέδια είναι ικανός να κάνει με αποτελέσματα που ίσως δεν τον δικαιώνουν. Είναι ίσως λιγότερο γνωστό ότι η σύντροφός του Brenda Romero είχε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του εξαιρετικού διαμαντιού Wizardry 8. Για τους φίλους που είχαν ακολουθήσει στενά την πορεία των δύο αυτών προσωπικοτήτων, η ανακοίνωση ότι είχαν νέο τίτλο στα σκαριά κάτω από τη σκεπή του νέου τους studio, Romero Games, ήταν μία χαρμόσυνη είδηση.

Όχι όμως και για τον υποφαινόμενο που προτίμησε να απέχει από το hype train. Στην πραγματικότητα η ελάχιστη επαφή που είχα με τον τίτλο προτού τον αναλάβω ήταν η θέαση ορισμένων βίντεο που παρουσίαζαν επιγραμματικά τους gameplay μηχανισμούς του Empire of Sin (EoS). Οι ελάχιστες γνώσεις που είχα συνοψίζονταν στο γεγονός ότι ο τίτλος διαδραματιζόταν στο Chicago την εποχή της Ποτοαπαγόρευσης (~1920). «Τέλεια, άλλη μία προσπάθεια να επισκεφτούν ένα setting που παραδόξως δεν έχει πολλούς αντιπροσώπους» αναλογιζόμουν δεδομένου ότι είχα κατά νου τη σειρά Gangsters (1 και 2) που κυκλοφόρησε αισίως πριν 20 χρόνια. Δεν είναι ότι δεν έχουμε δει τη θεματολογία στις οθόνες μας για τόσο καιρό, το Mafia εξέταζε με μαεστρικά σκηνοθετική, σχεδόν Σκορτζεζική, ματιά τα ενδότερα του οργανωμένου εγκλήματος. Εντούτοις, το setting ταιριάζει απόλυτα στο είδος της μικρο- και μάκρο-διαχείρισης μίας παράνομης αυτοκρατορίας του υπόκοσμου. Αυτό ακριβώς το κενό έρχεται να καλύψει το Empire of Sin.

Empire of Sin out in the streets, playing thugs
Λίγος τσαμπουκάς να του φύγει η μαγκιά του φίλου. Εδώ είναι τα δικά μας λημέρια.

Το μήνα που έμελλε εν τέλει να κυκλοφορήσει το Cyberpunk 2077 και όλοι να μιλάνε για αυτό (για τον έναν ή άλλο λόγο) ήταν όταν κυκλοφόρησε και το EoS. «Κακή συγκυρία» θα βιαζόταν να αναφωνήσει ο κάθε φίλος του χόμπυ απανταχού της γης. «Όχι απαραίτητα» θα λέγαμε εμείς, καθώς τα δύο παιχνίδια έρχονται να καλύψουν εντελώς διαφορετικά γούστα (και χωρίς να γνωρίζει κανείς το PR φιασκό με τα bugs στο CP2077). Για να είμαστε και πιο συγκεκριμένοι, θα λέγαμε ότι έλειπε για πολύ καιρό ένας πραγματικά καλός τίτλος στρατηγικής διαχείρισης (ήτοι management) μίας γκανγστερικής αυτοκρατορίας. Επομένως, η ελάχιστη επαφή που είχα πριν την κυκλοφορία του παιχνιδιού μετατράπηκε σε ευχάριστη έκπληξη. Το Empire of Sin καταφέρνει να αντλεί επιρροές από τουλάχιστον 4 διαφορετικά είδη, να τα συγκλίνει, και να τα ενοποιεί αρμονικά σε έναν εξαιρετικής ποιότητας management τίτλο, που είναι και λίγο RPG, είναι και (πολύ) tactical-combat.

Όπως ήδη εξετάσαμε ο καμβάς όπου τοποθετούμαστε είναι το Chicago του 1920. Από την αρχή καλούμαστε να διαλέξουμε το μεγάλο «Αφεντικό» (crime boss) της «αδερφότητας» που θα συγκροτήσουμε. Το EoS αντλεί τόσο ιστορικά όσο και μυθοπλαστικά στοιχεία για τα Crime bosses που έχουμε στη διάθεσή μας. Για παράδειγμα μπορούμε να διαλέξουμε τον Al Capone ή να προσπεράσουμε για κάποιες από τις άλλες εξαιρετικά ενδιαφέρουσες προσωπικότητες. Μία μικρή εισαγωγή μέσω εναλλαγής διαλόγων μας δίνει το ιστορικό υπόβαθρο και ίσως τα βαθύτερα κίνητρα του χαρακτήρα που θα παίξουμε αναλόγως με τις επιλογές μας. Βλέπετε, μπορεί να είπαμε ότι ο τίτλος είναι management sim, αλλά υπάρχει μεγάλη δόση RPG στο DNA του. Και εκεί ακριβώς είναι που πιστεύω ότι το παιχνίδι διαπρέπει και με κέρδισε: στο πάντρεμα πολλαπλών στοιχείων σε ένα ενιαίο προϊόν.

Empire of Sin requests
Το αστείο της υπόθεσης είναι ότι λίγο αργότερα είχα αποστολή να σαμποτάρω τις ζυθοποιίες τους, πράγμα για το οποίο με εγκάλεσαν αλλά ζήτησαν συγγνώμη στο τέλος. So much win.

Ξεκινώντας τα πρώτα μας βήματα, είμαστε οι πουθενάδες που πρέπει να εδραιώσουμε την παρουσία μας σε κάποια γειτονιά του Chicago (το πόσες είναι διαθέσιμες εξαρτάται από τα settings που έχουμε καθορίσει στην αρχή του παιχνιδιού). Η αυτοκρατορία θέλει πολλά «στέκια» που λειτουργούν μεταξύ τους για να μπορούν να φέρνουν το ζεστό «κασέρι». Τα διαβόητα speakeasy bars αποτελούν το θεμέλιο λίθο, αλλά σύντομα για να τραβήξουμε την απαραίτητη πελατεία θα χρειαστούμε οίκους ανοχής (brothels), καζίνο (casino), ξενοδοχεία (hotels), και φυσικά τα ζυθοποιεία (breweries) που θα παρέχουν το απαραίτητο παράνομο χρυσάφι της εποχής: το αλκοόλ. Πρέπει να έχουμε μία ισορροπημένη σύσταση από όλα τα κτήρια για να είναι καλογρασαρισμένη η μηχανή της αυτοκρατορίας μας.

Empire of Sin neighborhood management
Σε μία γνήσια κυκλοφορία που φέρει και το λογότυπο της Paradox, το Empire of Sin μπορεί να σας φορτώσει με πολλές λεπτομέρειες πάνω στη διαχείριση της αυτοκρατορίας σας.

Η διαχείριση της αυτοκρατορίας εξηγείται αρκετά καλά από το tutorial που παρέχει το παιχνίδι στην αρχή του. Παρόλα αυτά να είστε σίγουροι ότι θα έχετε ξεχάσει τα περισσότερα, καθώς το παιχνίδι, σε γνήσια Παραδοξιανά Στράτετζι μονοπάτια, ρίχνει μία σωρεία πληροφοριών από πολύ νωρίς. Η προσέγγιση δεν είναι αυτή της κλιμακωτής εκμάθησης, αλλά των πολλαπλών (και συνήθως αποτυχημένων) playthroughs μέχρι να κατανοήσουμε τι λειτουργεί σωστά σε κάθε περίπτωση. Τα στέκια-τρύπες μας αναβαθμίζονται σε πολλές πτυχές: από την προστασία (πόσους μπράβους έχουμε) μέχρι πόση «κίνηση» θα έχουμε από πελάτες και με ποιο τρόπο θα τους προσελκύουμε. Μην ξεχνάμε ότι η βασική μας δραστηριότητα (πώληση αλκοόλ σε μαγαζιά-βιτρίνες) μπορεί να προσελκύσει και “πελατολόγιο” που ανήκει στη μπλε μεριά του νόμου, οπότε χρειαζόμαστε το «μακιγιάζ» για να αποφεύγουμε ανεπιθύμητες επιδρομές και κατ’ επέκταση περιπέτειες. Φυσικά παίρνει λίγο χρόνο μέχρι να γίνουν όλα αυτά, και θέλει ισορροπία, αλλά μόλις αρχίσει να ρέει το χρήμα τα πράγματα είναι σαφέστατα πιο άνετα στη διαχείρισή τους.

Όλα είναι φαινομενικά εύκολα μέχρι στιγμής, μέχρι που εμπλέκονται στη φασούλα και άλλοι επίδοξοι αυτοκράτορες. Ένα απλό sitdown με τα άλλα αφεντικά του Chicago είναι αρκετό ως πρώτη γνωριμία-αξιολόγησης της ιδιοσυγκρασίας και της ψυχοσύνθεσής τους. Οι διάλογοι είναι αρκετά απλοϊκοί καθότι ακολουθούν ένα δυαδικό σύστημα «δύο άκρων» (συγκαταβατικός ή σκληρό καρύδι). Εντούτοις, το δυαδικό αυτό σύστημα, που επιφανειακά μοιάζει ρηχό, εισάγει αρκετό χάος στο ήδη περιπλεγμένο οικοσύστημα του παιχνιδιού. Η ιδιοσυγκρασία των αντίπαλων crime bosses κινείται από τους εξωστρεφείς σε εσωστρεφείς, αλλά η άποψή τους για εμάς δεν καθορίζεται μόνο από αυτόν τον παράγοντα. Προηγούμενοι πόλεμοι, προηγουμένως τηρημένες ή σπασμένες συμφωνίες, ακόμη και η κοινή εθνική κληρονομιά παίζουν μεγάλο ρόλο στο πώς μπορούμε να τους «παίξουμε» προς όφελός μας. Η σωστή αντιμετώπιση των καταστάσεων σε συνδυασμό με τα δικά μας χαρακτηριστικά είναι αυτά που θα μπορούν να κερδίσουν ένα playthrough ή να το χαλάσουν από πολύ νωρίς.

Empire of Sin sitdown with bosses
Αναλόγως το πόσο καλά τα πάμε (και εδώ παίζουν ρόλο πολλοί παράγοντες) μπορούμε να βελτιώσουμε μόνιμα τα στατιστικά του crime boss που υποδυόμαστε.

Σε όλα αυτά δεν λειτουργούμε μόνοι, ως οι αρχηγοί απλών τσουτσέδων. Αντιθέτως, όσο ανεβάζουμε τη δυσφημία μας (notoriety) και άρα το πρεστίζ μας στον υπόκοσμο, έχουμε τη δυνατότητα στρατολόγησης gangsters που λειτουργούν ως εξαιρετικές μονάδες μάχης, αλλά προσθέτουν άλλο ένα επίπεδο πολυπλοκότητας στη διαχείριση του παιχνιδιού. Όλοι οι διαθέσιμοι gangsters έχουν τόσο πίστη σε εμάς (και μετρητές ηθικού) που αυξομειώνονται αναλόγως τις επιλογές μας και τους διαλόγους που έχουμε με αυτούς, αλλά ακολουθούν και ένα ιδιότυπο Nemesis system όπως το είχαμε πρωτοδεί στο Shadow of Mordor. Χρειάζεται από πολύ νωρίς να υπάρξει μακροπρόθεσμος σχεδιασμός, καθώς οι gangsters μπορεί να σιχαίνονται ο ένας τον άλλον (και άρα να μην δεχτούν να μπουν στη δούλεψή σας) ή να είναι εραστές, που κάνει τα πράγματα αρκετά… ενδιαφέροντα έτσι και τραυματιστεί κάποιος κατά τη διάρκεια μίας μάχης.

Το ενδιαφέρον είναι ότι εκτός από πολεμικές μονάδες, αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της αυτοκρατορίας μας. Έμπιστοι gangsters μπορούν να μπουν ως συμβουλάτορες ή ως underboss, ενώ δίνουν και μεγάλα μπόνους αν μπουν ως αξιωματικοί του safehouse. Το αντάλλαγμα σε μία τέτοια περίπτωση είναι ότι θα λειτουργούν υπέρ του διαχειριστικού τμήματος, αλλά δεν θα είναι μέλη της συμμορίας που θα αλωνίζει τους δρόμους για μία περισσότερο… “hands-on” προσέγγιση. Υπάρχει πάντα και η δυνατότητα να τους τοποθετήσουμε ως σπιούνους σε αντίπαλη συμμορία ώστε προκαλέσουν δολιοφθορές, να μας ενημερώσουν για τα μακροπρόθεσμα σχέδια, με τον κίνδυνο να μας προδώσουν και να προχωρήσουν μόνιμα στους κόλπους του αντίπαλου αφεντικού.

Empire of Sin gangster UI
Γυναίκα… πολυβόλο. Η αναλυτική κατάσταση και το ιστορικό των gangsters της συμμορίας σας, δίνουν αρκετές πληροφορίες για το πώς θα τους αξιοποιήσετε το μέγιστο δυνατό.

Όπως έχουμε ήδη αναφέρει το Empire of Sin, δεν είναι απλώς ένα sandbox management sim. Αντιθέτως κάθε crime boss (αλλά και gangster) έχει τη δική του ιστορία και quests, κανονικότατα quests. Αυτά συνήθως έχουν να κάνουν με διαχείριση καταστάσεων, γνωριμιών, προσώπων, δολιοφθορές κ.ό.κ. Τίποτα δύσκολο, ειδικά αν λάβουμε υπόψιν ότι συνήθως υπάρχουν 2 τρόποι επίλυσης κάθε κατάστασης: ο βάναυσος και ο λιγότερο βάναυσος. Κάθε playthrough μπορεί να πάρει και 14-20 ώρες (αν δείτε όλα τα quests και φτάσετε σε καλό σημείο την αυτοκρατορία σας), αλλά μπορεί να αναγκαστείτε να επανεκκινήσετε αρκετά νωρίτερα. Η ιστορία ξεδιπλώνεται με καλό ρυθμό και αποδίδει έναν αέρα μυστηρίου τουλάχιστον για τους gangsters (Donovan, Capone) που δοκιμάσαμε.

Empire of Sin mission and quests sample
Η αλήθεια είναι ότι από ένα σημείο και έπειτα θα προσπαθείτε να κυνηγήσετε αρκετά από αυτά όσο θα σας έρχονται και νέα. Η ιστορία που ξεδιπλώνεται όμως δίνει ωραία ατμόσφαιρα στο παιχνίδι, ενώ παράλληλα σας δίνουν στόχους για να επεκτείνετε την αυτοκρατορία σας.

Όλα τα παραπάνω έρχονται και δένουν με το τελευταίο και πιο κρίσιμο στοιχείο gameplay του παιχνιδιού: τις μάχες. Όπως έχετε ήδη παρατηρήσει από τις εικόνες, το παιχνίδι υιοθετεί μία τρισδιάστατη, σχεδόν ισομετρική προοπτική κάμερας. Η αλήθεια είναι ότι οι προγραμματιστές έχουν κεντήσει πάνω στη Unity και η κάμερα έχει δυνατότητα στο να μεταβαίνει σε όλα τα επίπεδα (δηλαδή μέχρι και σε world map) μέσω zoom-in/out. Όλο το παιχνίδι τρέχει σε Real-Time with Pause (RTwP). Όλο; Όχι! Διότι το σύστημα μάχης, αντιστέκεται και θα συνεχίζει να αντιστέκεται στους ορθόδοξους εισβολείς. Σε περίπτωση που φτάσουμε σε σημείο που θα χρειαστεί να πολεμήσουμε για να εδραιώσουμε τα συμφέροντά μας (και αυτό γίνεται πολύ συχνά ή σχεδόν καθολικά), το παιχνίδι αλλάζει άρδην χαρακτήρα και μετατρέπεται σε… XCOM/Wasteland 3 with Gangsters. Και είναι τόσο, μα τόσο ωραίο. Ομολογώ ότι ακόμη και σε σημεία που είχα προχωρήσει αρκετά το σενάριο, δεν βρήκα ποτέ τη μάχη να είναι τετριμμένα βαρετή. Όλα τα συστήματα (cover, half-cover, overwatch) ακόμη και το ίδιο το σύστημα κίνησης σε δύο στάδια από το XCOM είναι μεταφερμένα στο EoS. Για τα φέρουμε εις πέρας πρέπει να αναβαθμίσουμε τους gangsters μας με τα κατάλληλα skills αλλά και να τους εξοπλίσουμε με τον απαραίτητο εξοπλισμό που είναι διαθέσιμος στη μαύρη αγορά. Γενικώς το σύστημα μάχης αποτελεί ωραία εναλλαγή ρυθμού από τους φρενήρεις ρυθμούς και τις απαιτήσεις της διαχείρισης της αυτοκρατορίας μας.

Και ερχόμαστε στο ζουμί της υπόθεσης: το πόσο καλά λειτουργούν όλα αυτά. Είναι αναμενόμενο ότι ο συγκερασμός όλων αυτών των στοιχείων είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε ένα χάος που δύσκολα είναι διαχειρίσιμο και μπορεί να επιφέρει και πολλά bugs. Στα δικά μου playthrough παρατήρησα ότι είχα προτίμηση στο να κερδίσω άμεσα μεγαλύτερα bonus με επιδρομές και άμεση εμπλοκή του crime boss στη συμμορία και την επεκτατική πολιτική μου. Η εναλλακτική όπως έχω ήδη αναφέρει θα ήταν να τον αφήσω στο κεντρικό κτήριο (safehouse) όπου θα κέρδιζα bonus και θα είχα μία περισσότερο διαχειριστική προσέγγιση. Έχοντας διαβάσει εντυπώσεις από άλλα μέσα, οφείλω να ομολογήσω ότι δεν συμμερίζομαι την άποψη ότι το παιχνίδι είναι απλό. Η δυαδική φύση των διαλόγων είναι φαινομενικά απλοϊκή, αλλά είναι αρκετή για να δημιουργήσει πολύ περίεργες καταστάσεις, αφού έχουμε να διαχειριστούμε όχι έναν εξωγενή παράγοντα, αλλά εφτά με έντεκα διαφορετικούς (αντίπαλοι crime bosses, αστυνομία, επιδρομές κτλ.). Με άλλα λόγια, το παιχνίδι είναι αρκετά περίπλοκο ως έχει και ανταμοίβει πολύ καλά τους παίκτες του.

Empire of Sin combat scene
Δείγμα του UI κατά τη διάρκεια της μάχης. Σε κλειστό χώρο το γνωστό πλέγμα (grid) είναι ακόμη πιο εμφανές.

Τα ίδια πάνω-κάτω ισχύουν και για τις μάχες. Η επεκτατική πολιτική της αυτοκρατορίας καθορίζεται αρχικά κατ’εξοχήν από αυτές, με επιδρομές σε άσημες συμμορίες για να υφαρπάξουμε τα κτήριά τους και να τα μετατρέψουμε σε δικά μας στέκια. Όσο προχωράμε όμως, μπορούμε να υιοθετήσουμε ένα περισσότερο έννομο προσωπείο αγοράζοντας άδεια κτήρια. Τα οφέλη είναι προφανή, αφού ο νόμος δεν θα μας δημιουργεί προβλήματα, η γειτονιά δεν θα θεωρείται “βίαιη” και άρα θα τραβάει περισσότερη και “καλύτερη” πελατεία για να αφήνει το πολύτιμο ρευστό της.

Θα έχετε αποκομίσει την εντύπωση ότι το EoS είναι ένας ιδιαίτερος και άριστος τίτλος. Δυστυχώς, δεν αποφεύγει προβλήματα σε ορισμένους τομείς. Θα παραβλέψω την παρουσία bugs, καθότι το παιχνίδι υποστηρίζεται συνεχώς και πάρα πολλά ήδη εξαλείφονται συνεχώς από τους developers. Αντιθέτως θα εστιάσω σε δύο πολύ σημαντικά στοιχεία που βρήκα ότι επηρέασαν ένα εκ των playthrough μου σε σημείο που να το σπάνε. Η πρώτη περίπτωση ήταν αυτή κατά τη διάρκεια πολέμων μεταξύ των διαφορετικών συμμοριών. Σε ένα τέτοιο συμβάν είναι πολύ πιθανό να έχουμε πολλές ταυτόχρονες επιδρομές από την αντίπαλη συμμορία τόσο στο δρόμο όσο και στα στέκια μας. Το UI δεν βοηθάει καθόλου στο να αναγνωρίσουμε σε ποια στέκια γίνονται οι επιδρομές ώστε να “σπάσουμε” την ενεργή συμμορίας μας και να αμυνθούμε καταλλήλως υποστηρίζοντας τους φρούρους που είναι μόνιμα σε αυτά. Θα περίμενα να υπάρχει επιλογή zoom-out ώστε δείχνει ο χάρτης πού συμβαίνουν οι επιθέσεις, ώστε να ανακαταλάβω το κτήριο έτσι και το χάσω. Η δεύτερη περίπτωση ήταν όταν είχα quest από κάποιον gangster που είχα στείλει ως σπιούνο (mole) σε αντίπαλη συμμορία. Το quest ήταν ενεργό αλλά δεν μπορούσα να τον βρω, προφανώς διότι ήταν χωμένος αλλού. Το αστείο της υπόθεσης ήταν ότι τελικά έχασα το κτήριο, όπου όφειλα να τον συναντήσω, από επιδρομή και φυσικά το quest απέτυχε. Ακόμη και όταν ανακατέλαβα το κτήριο η κατάσταση δεν είχε διορθωθεί.

Παρά τα προβλήματά του, τα οποία θεωρώ διορθώσιμα, το Empire of Sin είναι ένα εξαιρετικό παιχνίδι. Αποτελεί φόρο τιμής σε όλα τα παιχνίδια της Bullfrog με έναν περισσότερο σοβαρό τόνο. Καταφέρνει να παντρέψει πάρα πολλά διαφορετικά στοιχεία από πολλά είδη με έναν τρόπο που δουλεύει. Το διαχειριστικό κομμάτι έχει λίγο από Simcity, οι μάχες από XCOM, ενώ δεν λείπει το party management και στοιχεία που θα βλέπαμε από γνήσια isometric party-based RPGs. Τα bugs και τα Quality of Life στοιχεία που θέλουν ακόμη γυάλισμα δεν αφαιρούν δραματικά από την συνολική εικόνα του τίτλου, που αποτελεί μία εξαιρετική πρόταση για να χάσετε ώρες μαζί του. Βάλτε ένα ουισκάκι, ανοίξτε το μία βροχερή νύχτα, αφήστε τις (εξαιρετικές) jazz νότες του παιχνιδιού να σας ταξιδέψουν, όσο βάφετε το Σικάγο με αίμα και χρήμα. Η επιλογή είναι δική σας!

Αλογοκεφαλή ή σταυρωτό φιλί;

ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ - 91%

91%

Καυτό μολύβι.

An offer you shouldn't refuse. Capisce?

Παύλος Γεράνιος

Γέννημα-θρέμμα της Υπερβορείας, ο Παύλος έκανε καιρό να γνωρίσει την αλληλεπίδραση με την οθόνη. Τα πρώτα παιχνίδια που θυμάται να παίζει ήταν τα Gran Prix, Test Drive, Digger και Flight για DOS σε εποχές που οι περισσότεροι είχαν πλέον Windows... Αυτό δεν τον πτόησε και αγάπησε τη Μητέρα Πλατφόρμα από την πρώτη στιγμή. Θήτευσε και στην άγονη παραμεθόριο των κονσολών (πάντα σε σπίτια φίλων, ποτέ στο δικό του), αλλά το PC ήταν αυτό που τον κράτησε. Λάτρης των ποιοτικών τίτλων από όλα τα είδη, θεωρεί πώς η ιστορία και αυτό που θέλει να πει το παιχνίδι ως μέσο είναι το κυριότερο και όχι η ταμπέλα. Υπάρχουν πάντα οι εξαιρέσεις φυσικά...

One Comment

  1. Πολύ ωραία παρουσίαση. Με έκανε να το θέλω ακόμη περισσότερο!
    Φαίνεται να παντρεύει ότι αγαπήσαμε τόσα χρόνια κάτω από μία στέγη.
    Νομίζω ότι αξίζει να μου το κάνω δώρο μιας που ο Αϊ Βασίλης είναι σε καραντίνα

Αφήστε μια απάντηση

Related Articles

Check Also
Close
Back to top button
elEL